🌉 Najmniejsze Mrówki W Polsce

Trutka Na Mrówki Faraona Newpest Protect 3 X 2,5 G - Best Pest, w empik.com: 43,99 zł. Przeczytaj recenzję Trutka Na Mrówki Faraona Newpest Protect 3 X 2,5 G. Zamów towar z dostawą do domu!

Zad4 Mysikrólik najmniejszy z ptaków żyjących w Polsce, waży około 5g. Motyl waży około 0,2g, a mrówka około 0,003 g. Ustal, co jest cięższe (podkreśl prawdziwą odp). A) 1 mysikrólik czy 200 mrówek .. B) 1 mysikrólik czy 20 motyli ..

Każdy doskonale wie, że mrówki są swego rodzaju symbolem pracowitości. Nie bez przyczyny w codziennym języku utarło się powodzenie „pracowity jak mrówka”. Określa się nim osoby, które wyróżniają się dużą pilnością, gorliwością i sumiennością w wykonywanej przez siebie pracy. Bezpośrednio odnosi się to do wizerunku mrówek, które jedna za drugą chodzą wokół wykonanego przez siebie mrowiska i chcą cały czas ulepszać swoją budowlę. Taka działalność mrówek w żaden sposób nie jest dla nas szkodliwa. Jeśli przebywają one na zewnątrz – w lesie, ogrodzie czy wokół domu ich istnienie nie wiąże się z negatywnymi konsekwencjami. Wręcz przeciwnie, mogą one nam pomóc, ponieważ są pożyteczne w walce ze szkodnikami, na przykład mszycą. Sytuacja ta całkowicie odwraca się, gdy mrówki zaczynają wkradać się do naszych mieszkań i domów. Wtedy są one nieproszonymi gośćmi, których jak najszybciej należy wyprosić. Nie wiesz jak tego dokonać? Sprawdź więc czego nie lubią mrówki oraz jakie są najpopularniejsze domowe sposoby, które pozwalają pokonać te owady! Dowiesz się także jakie są przyczyny pojawiania się mrówek w domu. Dzięki temu uzyskasz możliwość prewencyjnego działania przeciwko tym owadom. Przyczyny pojawiania się mrówek w domu Mrówki w domu to po prostu szkodniki. Trzeba sobie to jasno powiedzieć. Nic więc dziwnego, że jeśli w Twoim mieszkaniu pojawią się mrówki niemal od razu zadajesz sobie pytanie – dlaczego tak się stało? Jeśli nie dbasz o porządek w domu, rzadko wynosisz śmieci, a pożywienie przechowujesz w niewłaściwy sposób odpowiedź na to pytanie może tkwić w tego rodzaju działaniach lub zaniechaniach. Musisz więc niezwłocznie zmienić swoje dotychczasowe zwyczaje, które jedynie przyciągały te owady na terytorium Twojego domu. Źródłem pojawienia się mrówek w domu mogą być również materiały, z którego wykonane są części Twojego domu lub znajdujące się w nim meble oraz wyposażenie. Jeśli są one drewniane to wszystko w pewnym stopniu się wyjaśnia. Bowiem mrówki lubią tworzyć swoje gniazda właśnie w drewnianych elementach. A jeśli do tego drewno jest stare, spróchniałe lub wyjątkowo elastyczne mrówki doskonale się tam czują. Są również przyczyny pojawienia się mrówek, na które w żaden sposób nie ma się wpływu. Jednym z nich jest chociażby to, że nasz dom znajduje się na terenie, na którym mrówki poszukują dla siebie pożywienia. Nie bez znaczenia dla tego czy mrówki występują w naszym domu, czy też nie są również czynniki atmosferyczne. Latem, gdy jest ciepło mrówki częściej przebywają w swoim naturalnym środowisku, czyli na zewnątrz. Wszystko diametralnie zmienia się, kiedy nadchodzi nieco zimniejsza pora roku, a temperatury zdecydowanie się obniżają. Istnieje więc większe prawdopodobieństwo, że częściej mrówki będą pojawiały się w naszych domach jesienią oraz zimą. Gatunki mrówek Mrówki występują powszechnie niemal w każdym zakątku świata, gdzie żyje ich łącznie ponad dwanaście tysięcy różnych gatunków. W samej Polsce można wyróżnić ponad sto gatunków tych owadów. Niektóre z nich uwielbiają przebywać w naszych domach i mieszkaniach. Nasuwa się pytanie związane z tym dlaczego tak jest? Odpowiedź jest prosta – chodzi tutaj o to, że nasz dom może być schronieniem dla tych zwierząt. W końcu to miejsce, w którym jest ciepło, sucho, przytulnie, a pożywienia jest pod dostatkiem. Skoro my czujemy się tam komfortowo, dlaczego mrówki miałyby nie czuć się tam wystarczająco dobrze? Wśród wszystkich gatunków mrówek, które żyją w Polsce można wyróżnić kilka z nich, które wyjątkowo lubią zakradać się na nasze terytorium. Mrówki faraona Najpopularniejszym gatunkiem mrówek, które mogą pojawić się w domu są tak zwane mrówki faraona. Przybywają one do nas z ciepłych krajów, dlatego też, aby uchronić się od niekorzystnego dla nich klimatu panującego w naszym kraju wchodzą do naszych domów. W ich przypadku najgorsze jest to, że nie pojawiają się pojedynczo. Ale wręcz całymi rodzinami gęsiego maszerują po podłodze, blatach, stole czy ścianach. Przez to też ciężko je wyplenić je z mieszkania. Są one tak niewielkimi owadami, że wystarczy maleńka szczelina, aby dostały się do wnętrza domu. Szczególnie lubią zakładać gniazda w drewnianych elementach, na przykład w podłodze, meblach wykonanych z tego materiału lub drzwiach. Mało tego, mrówki faraona mogą być bezpośrednio szkodliwe dla naszego zdrowia. Bowiem mogą powodować bolesne ukąszenia. Oprócz tego najpopularniejszego gatunku mrówek, w naszych domach można zaobserwować również: gmachówki, hurtnice, darniowe, rudnice, amazonki oraz czerwone mrówki. Nasz dom oraz mieszkanie to nie miejsce dla mrówek, ani żadnych innych owadów. Więc za każdym razem, gdy tego rodzaju nieproszeni goście się w nim pojawią trzeba ich wyprosić. Trzeba to zrobić jak najszybciej, aby od razu zapobiec rozwojowi plagi mrówek w naszym domu. A dobrze jest wiedzieć, że jest na to co najmniej kilka sposobów. Wiele z nich można zastosować, dzięki skorzystaniu z kreatywnych pomysłów i składników, które można znaleźć nawet we własnym domu. A jeśli jakieś składniki należy dokupić to zwykle kosztują one naprawdę niewiele. Nie można zapominać także o specjalistycznych preparatach, które tworzone są specjalnie po to, aby być pomocą w walce z mrówkami. Skuteczne domowe sposoby na mrówki w domu Dowiedz się więc czego nie lubią mrówki oraz jakie są najpopularniejsze domowe sposoby, dzięki którym można z nimi walczyć: Zablokuj drogi, skąd przybywają mrówki Rozpocząć należy od tego, aby zabezpieczyć wszelakie otwory, które znajdują się w domu. Zaleca się wyeliminować wszystkie szpary, dzięki którym mrówki mogłyby się wkraść do środka. Trzeba pamiętać, że mrówki to naprawdę miniaturowe owady, należy więc usunąć nawet najmniejsze miejsca, przez które mogą one dostać się do mieszkania. Dbaj o świeżość jedzenia Mrówki bardzo przyciąga jedzenie, które znajduje się w naszym domu. Dlatego też nie powinien dziwić fakt, że to kuchnia jest ulubionym miejscem tych owadów. Trzeba więc chronić żywność przed mrówkami – można to osiągnąć poprzez odpowiednie przechowywanie jej w specjalnych, szczelnych pojemnikach. Później najlepiej jest je chować w lodówce. Dzięki temu produkty spożywcze ani się nie zepsują, ani nie dobiorą się do nich mrówki. Sok z cytryny lub octem Jeśli zaobserwujesz, że są miejsca, w których tych insektów jest najwięcej możesz posmarować je sokiem z cytryny lub octem. Ich intensywny zapach powinien skutecznie odstraszyć mrówki. Czego nie lubią mrówki – użyj tych składników Obserwacja dróg, którymi wędrują mrówki jest naprawdę bardzo ważna. Bowiem na ich ulubione miejsca można nałożyć inne składniki, których one nie lubią. Są to na przykład: wazelina, przyprawy takie jak: sól, pieprz, cynamon, proszek do pieczenia, a także aromatyczne zioła, jak chociażby: tymianek, majeranek, bazylia, lawenda, pietruszka oraz mięta. Mrówki nie lubią także zapachu fusów po zaparzonej kawy, niedopałków papierosów jak i sfermentowanej skórki cytryny. Na ścieżkach, po których poruszają się w domu można ułożyć również: naftę, terpentynę, zielone liście od pomidorów, rozgniecioną kredę, sodę oczyszczoną oraz węgiel drzewny. Dosyć popularne w tych miejscach staje się także wykorzystanie minerału o nazwie boraks. Wymieszany z ugotowanym żółtkiem jajka skutecznie odstrasza te stworzenia. Mrówki lgną do słodkiego. Można więc przygotować dla nich pułapkę, czyli słoik wypełniony miodem, w którym nagromadzi się duża liczba owadów. Znajdź gniazdo Najlepiej jest jednak, jeśli uda ci się odnaleźć gniazdo mrówek, które stanowi zarzewie całego problemu. Wtedy masz do wyboru kilka wyjść: albo spryskać je środkami owadobójczymi, polać wrzącą wodą, albo bezpośrednio nanieść na nie wymienione powyżej składniki, których mrówki po prostu nie cierpią. Utrzymuj czystość w domu Bardzo istotne jest również utrzymywanie czystości w domu. Kurz przyciąga mrówki, warto więc dbać o to, aby nigdzie się on nie osadzał. Niezwykle ważne jest także regularne usuwanie odpadków organicznych oraz śmieci. Jeśli za długo przebywają one w koszu na śmieci bardzo szybko mogą zalęgnąć się w nim mrówki. Trzeba więc często odkurzać, zmywać i przecierać miejsca, do których dotarły mrówki. Dobrze jest zapamiętać, że do mycia najlepiej sprawdza się mieszanka wody ze zwykłym płynem do mycia naczyń. Środki chemiczne Gdy naturalne, tradycyjne, domowe sposoby zawodzą nie pozostaje nic innego jak skorzystać z chemicznych środków, dzięki którym można pozbyć się mrówek. W sprzedaży dostępna jest ich szeroka oferta, dlatego zawsze można wybrać odpowiedni środek. Ceny takich preparatów rozpoczynają się już od kilku złotych, więc nie jest to wydatek, który bardzo obciąża naszą kieszeń. Jednym z profesjonalnych urządzeń, który powinien przegonić mrówki jest ultradźwiękowy odstraszacz. Wydaje on dźwięki, których ludzkie ucho nie wychwytuje, jednak dla mrówek są one niezwykle nieprzyjemne. Wezwij fachowców Jeśli wypróbowanie wszystkich powyższych sposobów nie przyniesie oczekiwanych skutków jedynym rozwiązaniem pozostaje skorzystanie z fachowej pomocy. Odszukać trzeba profesjonalną firmę, która zajmuje się eliminacją owadów, które pojawiają się w domach i mieszkaniach. Jednak zwykle jest to ostateczność, bowiem te domowe sposoby bardzo często okazują się w pełni skuteczne. Podsumowanie Mrówki to jedne z owadów, które najczęściej występują w naszym kraju. Jeśli przebywają w swoim naturalnym środowisku ich egzystencja nie za bardzo zajmuje naszą głowę. Sytuacja diametralnie się zmienia w sytuacji, gdy mrówki postanawiają zawładnąć naszym domem. Wtedy nikomu już nie jest do śmiechu. Nic dziwnego, bowiem mrówki szybko zajmują nasze terytorium, jednak o wiele więcej czasu potrzeba na to, aby jakoś je z niego wyprosić. To walka uciążliwa, czasochłonna i wymagająca dużej dozy cierpliwości. Tym bardziej, że mrówki niesamowicie szybko się rozmnażają i ich ilość sprawia wrażenie, że po prostu rośnie w oczach. Jednak zastosowanie któregoś z powyższych przykładów pozwala skutecznie pozbyć się tych owadów ze swojego domu oraz mieszkania. Najgorsza jest tutaj bierność, bowiem może doprowadzić jedynie do rozwoju powstałego problemu. Weź więc sprawy w swoje ręce i pokaż mrówkom kto rządzi w Twoim domu.

Mrówkowate – Mrówki Mrówki są wyjątkowo liczną grupą owadów. Występują na niemal całym świecie. W Polsce żyje około 100 gatunków mrówek. Spośród wielu gatunków mrówek występujących w Polsce szczególnie dużym problemem są mające bardzo niewielkie rozmiary mrówki faraona, które będą głównymi bohaterami naszego artykułu. Napiszemy w nim czym są mrówki faraona, skąd się wzięły mrówki faraona, kiedy mrówki faraona pojawiły się w Polsce, jak wyglądają mrówki faraona, jak wygląda mrówka faraona, jak wygląda faraonka, jak wyglądają faraonki, gdzie są gniazda mrówek faraona, gdzie mrówki faraona zakładają gniazda, jak zwalczyć mrówki faraona, jak wytępić mrówki faraona, jak zniszczyć mrówki faraona, jak się pozbyć mrówek faraona, jak się pozbyć faraonek, jak zwalczyć faraonki i jak wytępić faraonki. Napiszemy również o innych gatunkach mrówek powodujących straty dla człowieka. Na koniec artykułu opiszemy domowe sposoby na mrówki i profesjonalne sposoby na mrówki. Społeczeństwa mrówek Mrówki żyją w wysoce zorganizowanych społecznościach podzielonych na kasty różniące się pod względem morfologii i rodzaju zadań realizowanych przez ich przedstawicieli. Rozmnażaniem i zakładaniem nowych gniazd zajmują się nieliczne królowe. Najliczniejsze i najczęściej widywane przez ludzi są robotnice do obowiązków których należy między innymi zdobywanie pokarmu oraz opieka nad królową i larwami. Czym są mrówki faraona Mrówki faraona (Monomorium pharaonis) znane również jako faraonki to synantropijny i kosmopolityczny gatunek mrówek zaliczany do rodziny Myrmicinae. Masz problem z mrówkami? Jesteśmy specjalistami w zwalczaniu mrówek. Masz pytania? Zadzwoń tel. +48 505 177 654 lub napisz na biuro@ Skąd pochodzą mrówki faraona ? Niestety nie wiadomo z całkowitą pewnością skąd pochodzą mrówki faraona. Różne źródła podają, że pochodzą one z Indonezji, Zachodniej Afryki lub Ameryki Południowej niemniej za najbardziej prawdopodobną ojczyznę mrówek uważane są Indie. Prawdopodobnie z Indii mrówki faraona trafiły do Afryki Zachodniej na pokładzie okrętu. Pierwsze pojawienie się mrówek faraona w Europie zawdzięczamy Francuzom, który przywieźli je ze sobą podczas powrotu z Egiptu po kampanii wojennej w 1798 roku. Prawdopodobnie od tego czasu mrówki faraona wielokrotnie były ponownie przywożone do Europy z krajów bliskiego wschodu przez wracających stamtąd podróżnych. Mrówki faraona w Polsce Na terenie Polski mrówki faraona pojawiły się w XIX wieku, ale podejrzewa się, że populacje faraonek, które występowały w tym czasie w Polsce mogły nie przetrwać do dzisiaj. Mrówki faraona ponownie pojawiły się na terenie Polski w latach pięćdziesiątych XX wieku. Podejrzewa się, że mogły one przybyć w bagażach Polaków przyjeżdżających z zagranicy lub w paczkach albo towarach przywiezionych do Polski statkami w tym okresie. Jak wyglądają mrówki faraona ? Mrówki faraona mają stosunkowo niewielkie rozmiary. Są brązowo- rude lub żółtawo rude. Oczy mrówek faraona są dość małe. Mają one sześć lub osiem przyoczek. Stylik dwuczłonowy. Czułki faraonek składają się z dwunastu elementów. Trzy ostatnie spośród nich są zgrubione i układają się w buławkę. Królowe mrówek faraona mają do 4 milimetrów długości. Są one nieznacznie ciemniejsze od robotnic. Samce mrówek faraona osiągają 2 milimetry długości. Są czarne i mają żółtawe czułki i odnóża. Robotnice mrówek faraona mają do 2,5 milimetrów długości. Podobieństwo mrówek faraona do mrówek złodziejek Pod względem wyglądu mrówki faraona przypominają mrówki złodziejki (Solenopsis fugax). Gatunki te można odróżnić od siebie po budowie czułek. Czułki mrówek złodziejek składają się z dziesięciu segmentów podczas gdy czułki mrówek faraona jak już wspominaliśmy składają się z dwunastu segmentów. Rozmnażanie się i rozwój mrówek faraona Rozwój robotnicy mrówek faraona od stadium jaja do stadium dorosłej mrówki trwa około 38 dni. Charakterystyczną cechą mrówek faraona jest duża ilość królowych. W pojedynczej kolonii mogą być ich nawet dwa tysiące podczas gdy u wielu gatunków mrówek w pojedynczej kolonii jest tylko jedna królowa. Kolonie mrówek faraona mogą składać się z wielu gniazd. Rójka mrówek faraona odbywa się wewnątrz gniazd. Mrówki faraona szybko się rozmnażają. Pojedyncze gniazdo mrówek faraona w ciągu trzech lat może opanować kilkunastopiętrowy blok. Mrówki faraona w domu? – Gdzie mrówki faraon zakładają gniazda. Istnieje kilka warunków, które powinno spełniać miejsce, które będzie idealne dla założenia gniazda przez mrówki faraona. Po pierwsze powinna w nim panować odpowiednia temperatura i wilgotność. Idealna wilgotność dla założenia gniazd przez mrówki faraona to 80 %, a temperatura to od 25 do 30 stopni Celsjusza. Powinno ono znajdować się również w niewielkiej odległości od miejsc stanowiących źródła pożywienia i wilgoci niezbędnych dla faraonek czyli od kuchni lub łazienek. Mrówki faraona nie oddalają się od swojego gniazda na odległość większą od kilku metrów. Mrówki faraona przybyły do Polski z cieplejszych niż Polska rejonów świata. W związku z tym mrówki faraona są wysoko wrażliwe na działanie niskich temperatur dlatego wybierają na swoje gniazda miejsca w których jest ciepło na przykład nasze mieszkania. Z gniazd robotnice wyruszają na poszukiwania pokarmu w trakcie których to poszukiwań najczęściej dochodzi do zauważenia przez nas tych owadów. Gniazda mrówek faraona najczęściej znajdują się w miejscach trudno dostępnych dla człowieka takich jak na przykład piwnice lub przestrzenie znajdujące się pomiędzy ścianami. Niewielkie rozmiary mrówek faraona umożliwiają im łatwe przedostawanie się przez najmniejsze nawet szczeliny. Gniazda mrówek faraona często możemy znaleźć w mieszkaniach znajdujących się w blokach, które powstały w technologii wielkiej płyty. Tego typu budowle stanowią idealne środowisko dla mrówek faraona. Mrówki faraona po pojawieniu się w Polsce w latach pięćdziesiątych masowo przeprowadzały się do bloków wykonanych w tej technologii. Często były one niestarannie wykończone w związku z czym było w nich wiele szczelin umożliwiających mrówkom faraona przechodzenie do kolejnych mieszkań. Skąd pochodzi nazwa mrówek faraona Swoją nazwę podobnie jak jest to w przypadku wielu powszechnie występujących gatunków owadów mrówki faraona zawdzięczają Linneuszowi. Nazwał on je tak ponieważ przybyły one do Europy z Egiptu którego władców w przeszłości nazywano faraonami. Co jedzą mrówki faraona ? Mrówki faraona lubią zwłaszcza pokarmy charakteryzujące się dużą zawartością białka. Niewielkie rozmiary mrówek faraona sprawiają, że pożywić się mogą one nawet bardzo niewielkimi, niezauważalnymi przez ludzi drobinami pożywienia. W przypadku znalezienia pokarm przez pojedynczą mrówkę natychmiast oznacza ona prowadzącą do niego drogę za pomocą feromonów co prowadzi do szybkiego pojawienia się w danym miejscu dużych ilości mrówek faraona. Mrówki faraona często atakują inne gatunki owadów. Ich ofiarami padają zwłaszcza jaja i larwy. Dorosłe osobniki atakowane są tylko w przypadku osobników zbyt słabych aby się bronić. Mrówki faraona zjadają też zwłoki owadów martwych. Mrówki faraona szkodliwość Mrówki faraona powodują liczne straty. Niszczą żywność i przenoszą chorobotwórcze bakterie oraz inne mikroorganizmy. Ukłucia mrówek faraona prowadzą do powstawania zakażeń i alergii. Ścieżki feromonowe mrówek faraona Mrówki faraona podobnie jak jest to w przypadku innych gatunków mrówek często poruszają się gęsiego czyli jedna za drugą. W zasadzie równie dobrze moglibyśmy powiedzieć, że to gęsi poruszają się mrówczego, gdyby nie to, że postanowiliśmy nazywać poruszanie się jeden za drugim poruszaniem gęsiego, a nie mrówczego. Trasa którą wędrują mrówki faraona wyznaczana jest przez feromony zostawiane przez robotnice, które wracają do gniazd ze znalezionym pokarmem. Po wyczerpaniu się źródła pokarmu dochodzi do zaniknięcia ścieżki feromonowej w związku z czym mrówki przestają wędrować daną trasą. Zwalczanie mrówek faraona – jak wytępić Wielość królowych i ich szybki rozród czynią niemożliwym wyeliminowanie mrówek faraon poprzez zabijanie pojedynczych osobników tych owadów. W celu zwalczenia mrówek faraona konieczne jest przeprowadzenie zwalczania chemicznego za pomocą specjalistycznych środków przeznaczonych do zwalczania mrówek faraona. W tym celu najlepiej skorzystać z usług specjalistycznej firmy DDD oferującej zwalczanie mrówek faraona. Jeśli w danym bloku mrówki faraona znajdują się w wielu mieszkaniach zwalczanie mrówek faraona najlepiej przeprowadzić jednocześnie we wszystkich mieszkaniach w których wykryto ich obecność, a nawet we wszystkich mieszkaniach znajdujących się w danym bloku. Masz problem z mrówkami w domu? Skontaktuj się z nami tel. +48 505 177 654 lub napisz na biuro@ Wytrzymałość mrówek faraona na zwalczanie Jeśli w danym gnieździe mrówek faraona zginą wszystkie królowe robotnice zaczynają pielęgnować robotnice w ten sposób aby wyrosły na nowe królowe. Z jaj, które nie zostały zapłodnione rozwijają się samce. Oznacza to, że rozwój nowego gniazda może teoretycznie rozpocząć się od jednej robotnicy opiekującej się pojedynczym jajeczkiem. Z tego powodu zwalczanie mrówek faraona może być bardzo trudne jeśli przeprowadzane jest ono przez niefachowców, a zwalczanie mrówek faraona powinno być przeprowadzane przez specjalistów w zwalczaniu mrówek faraona. Inne gatunki mrówek w domach lub mieszkaniach Oprócz mrówek faraona w domach lub mieszkania może pojawiać się również wiele innych gatunków mrówek na przykład: gmachówki, hurtnice, mrówki darniowe rudnice. Wymienione gatunki mrówek w przeciwieństwie do mrówek faraona zakładają swoje gniazda poza domami lub mieszkaniami, a wewnątrz nich pojawiają się jedynie w celu poszukiwania pożywienia. Ulubionym pożywieniem mrówek są różnego rodzaju słodycze. Najczęściej pojawiają się one na parterach budynków. Jeśli w danym domu lub mieszkaniu ilość odpowiedniego dla mrówek pożywienia jest duża mogą one pojawić się w nim w dużych ilościach. Pojawieniu się dużych ilości mrówek sprzyja zwłaszcza rozsypany cukier oraz duże ilości słodkiej, niezabezpieczonej żywności. Jak wspominaliśmy gniazda mrówek zwykle znajdują się na zewnątrz budynków. Oznacza to, że przedostać mogą się one do ich wnętrz jedynie poprzez szczeliny. W związku z tym aby pozbyć się mrówek z mieszkania powinniśmy pozatykać wszystkie znajdujące się w nim szczeliny na przykład poprzez pozaklejanie ich za pomocą gipsu. Domowe sposoby odstraszania mrówek Opracowano szereg humanitarnych domowych metod odstraszania mówek. Domowe metody odstraszania mrówek polegają głównie na rozkładaniu barier z wydzielających odstraszający mrówki zapach substancji lub przedmiotów. Najczęściej stosowanymi w tym celu substancjami lub przedmiotami są: fusy od kawy prawdziwej lub zbożowej, niedopałki papierosów nasączone spirytusem kamforowym, terpentyną lub naftą, zielone liście pomidorów, gałązki lawendy lub bazylii, spleśniałe cytryny proszek do pieczenia, cynamon, sól, pieprz, wazelina, sok z cytryny, olejki lub liście mięty, kreda, ocet, soda oczyszczona zmieszana z cukrem pudrem, wazelina, wrotycz, majeranek, siekana pietruszka, pieprz ziołowy, terpentyna, węgiel drzewny lub roztwór płynu do naczyń z wodą. Metody te cechują się pewną skutecznością w stosunku do wymienionych mrówek, ale nie odstraszą mrówek faraona, które nie wyniosą się z naszego mieszkania bo na zewnątrz jest dla nich za zimno. Nie są to w związku z tym dobre metody na odstraszanie mrówek faraona. Straty powodowane przez mrówki na terenie ogrodów Mrówki obok szkód wyrządzanych w domach wyrządzają również liczne szkody na terenie ogrodów. Uszkadzają drewniane elementy budynków poprzez budowanie gniazd w ich wnętrzach, zanieczyszczają żywność, przesuszają ziemię poprzez drążenie w niej korytarzy i budowanie gniazd, odkrywają kłącza i bulwy roślin. Ponieważ mrówki opiekują się mszycami powodują osłabienie zasiedlonych przez mszyce roślin. Podczas poszukiwań nektaru niszczą kwiaty i pąki. Poprzez budowanie gniazd w drewnie powodują uszkadzanie drzew. Podczas suszy mrówki ogryzają pędy wierzchołkowe roślin. Profesjonalne zwalczanie mrówek! Skontaktuj się z nami tel. +48 505 177 654 lub napisz na biuro@

W Polsce występują 103 z nich. W Polsce występują 103 gatunki mrówek. Samce i samice mrówek u prawie wszystkich gatunków posiadają skrzydła, robotnice zawsze są bezskrzydłe. Występowanie. Mrówki występują praktycznie w każdej szerokości geograficznej. Brakuje ich jedynie na Antarktydzie i kilku szczególnie odosobnionych i Żyjące na Saharze srebrne mrówki potrafią pokonać 108 długości swojego ciała w ciągu jednej sekundy. W tym krótkim czasie wykonują około 47 kroków. To czyni je jednymi z najszybszych owadów na świecie. Jednak zdolność do szybkiego poruszania się jest niezbędna w ich ekstremalnym stylu życia. Cataglyphis bombycina, czyli saharyjska srebrna mrówka, ma jeden z najbardziej ekstremalnych stylów życia wśród owadów. Zamieszkuje północne obszary pustyni Sahara, gdzie piasek regularnie osiąga temperatury ponad 60 stopni Celsjusza. W najgorętszych porach dnia, większość zwierząt szuka schronienia, ale nie srebrne mrówki, które właśnie wtedy wychodzą ze swoich podziemnych kryjówek, by szukać pożywienia – innych zwierząt, które padły z gorąca. Gwałtowny wybuch aktywność saharyjskiej mrówki może trwać nawet 10 minut. Mrówki szukają wtedy na wydmach innych owadów i małych zwierząt, które miały mniej szczęścia i zostały zabite przez upały. Ale dlaczego ich aktywność przypada na najgorętszą porę dnia? Bo wszyscy naturalni wrogowie srebrnych mrówek chowają się wówczas w cieniu. Srebrne mrówki rozwinęły szereg adaptacji, by sprostać morderczej strategii przetrwania. Mogą one wytrzymać temperaturę około 54 stopni Celsjusza. Ich ciała wytwarzają tzw. białka szoku cieplnego, które chronią inne białka pełniące ważne funkcje życiowe. Co ciekawe, białka te wytwarzane są nie w odpowiedzi na temperatury, ale jeszcze przed opuszczeniem przyjemnie chłodnego schronienia, co zapewnia maksymalną odporność na ciepło. Saharyjskie mrówki doskonale znają topografię terenu i zawsze wiedzą, jaka jest najkrótsza droga prowadząca do gniazda. Górne i boczne części ciała mają pokryte unikalnymi włoskami o trójkątnym przekroju, które utrzymują ich ciała w chłodzie, odbijając promieniowanie słoneczne i rozładowując nadmiar promieniowania cieplnego. Jednak najważniejszym czynnikiem jest szybkość. Spędzają zaledwie kilka minut poza gniazdem, poszukując zwłok pustynnych stworzeń, ale te kilka minut dal innych stworzeń mogłoby być zabójcze. Obserwacje srebrnych mrówek Badający srebrne mrówki biolodzy z Uniwersytetu w Ulm w Niemczech wykorzystali jedną z superszybkich kamer, by dowiedzieć się dokładnie, jak szybko srebrne mrówki potrafią się poruszać. Pozwoliło to także poznać mechanizmy stojące za możliwością osiągania tak dużych prędkości. Ich badania zostały opublikowane w czasopiśmie „Journal of Experimental Biology”. Badacze najpierw musieli zlokalizować gniazdo, a nie było to łatwe zadanie, bo mrówki spędzają zaledwie kilka minut dziennie poza bezpiecznym schronieniem. Kiedy już to się udało, następna część była znacznie prostsza. Przy wejściu do gniazda przymocowali aluminiowy podajnik, na którym umieszczali żywność, by wywabić mrówki z gniazda. - Po znalezieniu jedzenia mrówki krążyły tam i z powrotem, a my mieliśmy w tym miejscu zamontowaną kamerę i wszystko filmowaliśmy - powiedziała Sarah Pfeffer z Uniwersytetu w Ulm. Ponadto zespół badaczy starannie wykopał gniazdo i sprowadził je do Niemiec, aby zobaczyć, jak mrówki poruszają się w chłodniejszych temperaturach. W intensywnym upale pustyni mrówki osiągały maksymalną wydajność. Najwyższa zarejestrowana prędkość wynosiła 855 milimetrów na sekundę. Po powrocie do laboratorium w Niemczech, w temperaturach zaledwie 10 stopni Celsjusza, srebrne mrówki były znacznie wolniejsze – osiągały zaledwie 57 milimetrów na sekundę. Srebrne mrówki przebierają nogami 47 razy na sekundę Cataglyphis bombycina w wysokich temperaturach okazały się jednymi z najszybszych owadów na świecie. Mrówki te pokonują w ciągu sekundy dystans odpowiadający nawet 108 długościom ciała. Ale w Kalifornii żyją roztocza Paratarsotomus macropalpis, które potrafią w ciągu sekundy pokonać dystans odpowiadający ponad 350 długościom ich ciał. Z kolej żyjący w Australii chrząszcz - Cicindela eburneola – pokonuje 171 długości ciała w ciągu sekundy. Jak srebrne mrówki rozwijają tak dużą prędkość? Badacze ustalili, że ich odnóża poruszają się w nietypowy sposób. Kończyny srebrnych mrówek są o jedną piątą krótsze niż innych mrówek żyjących na pustyniach. Aby zrekompensować tę różnicę długości, srebrne mrówki wykonują około 47 kroków na sekundę, czyli o jedną trzecią szybciej niż ich krewni. Dodatkowo mrówki nie biegną, ale poruszają się ruchami podobnymi do galopu, podnosząc jednocześnie wszystkie sześć odnóży nad ziemię w idealnej synchronizacji. Każda kończyna dotyka ziemi tylko przez 7 milisekund przed rozpoczęciem kolejnego kroku. Oczywiście inne zwierzęta poruszają się szybciej w zależności od pomiaru prędkości. W wartościach bezwzględnych gepardy są szybsze i biegają z prędkością ponad 30 metrów na sekundę, ale jeśli liczyć pokonany dystans długościami ciała, to gepard biegnie z prędkością „zaledwie” 16 długości ciała na sekundę. Źródło: Science Alert, fot. Harald Wolf

Zostały one podzielone na 4 podrodziny: Ponerinae – Złośnice. Myrmicinae – Wścieklice. Dolichoderinae – Nadrzewnice. Formicinae – Mrówki. Walka między robotnicami z gatunków Lasius i Myrmica, należącymi do dwóch oddzielnych podrodzin Formicinae i Myrmicinae Fot. Marek W. Kozłowski.

Mrówki zazwyczaj są bardzo małymi owadami. Istnieje jednak grupa mrówek, której przedstawiciele mają całkiem spore, przynajmniej jak na owady rozmiary. Grupą tą są gmachówki, czyli przedstawiciele rodzaju Camponotus. U gmachówek zamiast jednej kasty robotnic istnieją trzy kasty wypełniające ich zadania. Kasty te to żołnierze, zbieraczki i piastunki, co razem z królową i samcami daje łącznie pięć kast. Podział kasty robotnic na kolejne kasty nazywamy polimorfizmem. Rodzaj Camponotus zaliczany jest do podrodziny Formicinae. W naszym artykule zapoznacie się z podstawowymi informacjami dotyczące gmachówek takich jak gmachówka drzewotoczna, gmachówka cieśla, gmachówka pniowa i gmachówka smolista. Napiszemy też jak pozbyć się mrówek z domu, jak wyeliminować mrówki z domu, jak wytępić mrówki w domu, co zrobić aby nie mieć mrówek w domu i jak zniszczyć mrówki w domu. Obok gmachówek uwzględnimy tu również sprawiające szczególnie duże problemy mrówki faraona. Dowiecie się zatem jak się pozbyć mrówek faraona z domu, co zrobić żeby nie mieć mrówek faraona w domu, jakie są sposoby na mrówki faraona i jakie są metody a mrówki faraona. Formicinae Formicinae są obejmującą ponad 4000 gatunków podrodziną mrówek. Podrodzina ta dzieli się na 11 plemion. Charakterystycznymi cechami mrówek zaliczanych do tej rodziny są szeroki nadustek, a także rowki czułkowe położone daleko od przedniej krawędzi i pochylone w kierunku linii środkowej. Zazwyczaj za równo przyoczka jak i oczy przedstawicieli tej rodziny są dobrze rozwinięte. Panewki bioder zamknięte są pod wąską beleczką oskórkową. Pomostek składa się z pojedynczego segmentu w którym sternum oraz tergum zlewają się ze sobą. Przedstawiciele tej rodziny nie posiadają żądła lub jest ono szczątkowe, a w związku z tym niefunkcjonalne. U przedstawicieli tej grupy u których jądro jest obecne lancety nie są połączone stawowo. Mające duże rozmiary zbiornik na jad wyspecjalizowany jest w produkowaniu kwasu mrówkowego. Ujście wspomnianego zbiornika zazwyczaj otoczone jest wieńcem złożonym ze szczecinek. Czasami zdarza się, że ujście to znajduje się pod pygidium. U mrówek tych zaobserwować można wiele cech prymitywnych na przykład przyoczka u robotnic lub kokony dookoła larw. Większość przedstawicieli tej rodziny buduje gniazda pod ziemią, ale istnieją także gatunki, które zamieszkują na drzewach. Gmachówka drzewotoczna Największą gmachówką występującą w Polsce, a jednocześnie największą występującą w Polsce mrówką w ogóle jest gmachówka drzewotoczna (Camponotus ligniperda). Występowanie gmachówki drzewotocznej Gmachówka drzewotoczna występuje na terenie lasów, a także na terenach otwartych, które porośnięte są krzewami. Poza Europą gmachówka drzewotoczna występuje także na terenie Bliskiego Wschodu. Gmachówki drzewotoczne budują gniazda wewnątrz próchniejących pni drzew, oraz wewnątrz dużych drzew w tym zwłaszcza w ich podziemnych częściach. Podział społeczeństw gmachówki drzewotocznej na kasty Społeczeństwa gmachówek drzewotocznych podobnie jak społeczeństwa innych gatunków mrówek dzielą się na kasty. Największe podobnie jak jest to w przypadku innych gatunków mrówek są mające około 18 milimetrów długości królowe. Zazwyczaj w gnieździe jest jedynie jedna królowa. Wbrew temu, co może się wydawać laikom nie jest to standardem w przypadku mrówek. Na przykład u mrówek faraona znanych też jako faraonki królowe są bardzo liczne, a w jednej kolonii może ich być nawet 2000. Głowa królowych jest całkowicie czarna. Pierwsze dwa, a czasami nawet cztery z segmentów odwłoka mają kolor czerwono-pomarańczowy. Boki ciała, oraz nogi zazwyczaj są czerwonobrązowe lub czerwone. Błyszczące ciała gmachówek drzewotocznych pokryte są nielicznymi włoskami. Samce gmachówek drzewotocznych mają 12 milimetrów długości. Ciała robotnic są dwubarwne. Tułów jest brązowy lub czerwony. Pierwsze z dwóch segmentów odwłoka są czerwonawe. Głowa, oraz pozostałe segmenty odwłoka są czarne. Przedstawiciele kasty żołnierzy osiągają do 17 milimetrów długości. Ich charakterystyczną cechą są silne żuwaczki. Nieco mniejsze, bo mające od 11 do 13 milimetrów długości zbieraczki zaopatrują kolonię w pokarm. Najmniejsze, mające od 6 do 8 milimetrów długości piastunki zajmują się poczwarkami oraz larwami. Zwyczaje gmachówek drzewotocznych Gmachówki drzewotoczne są mrówkami terytorialnymi. Poza sytuacjami, gdy uszkodzone zostanie ich gniazdo nie atakują jednak ludzi. Gmachówki drzewotoczne zmieniają szybkość poruszania się w zależności od sytuacji. Najszybciej poruszają się podczas polowania lub walk z innymi gatunkami mrówek. Zazwyczaj jednak poruszają się dosyć spokojnie. Gmachówki drzewotoczne szczególnie często walczą z mrówkami rudnicami. Jeśli w pobliżu pojawią się inne gatunki mrówek gmachówki stają się agresywne i bezlitośnie likwidują swoich przeciwników. Gmachówki drzewotoczne tworzą w drzewach szerokie korytarze, które uszkadzają drewno. Mimo to zazwyczaj uważane są one za owady pożyteczne ponieważ zabijają one duże ilości szkodników. Co jedzą gmachówki drzewotoczne? Gmachówki drzewotoczne odżywiają się owadami, oraz spadzią. Rozmnażanie się i rozwój gmachówek drzewotocznych Kolonie zakładane są przez królowe gmachówek drzewotocznych w sposób klasztorny. Zazwyczaj pierwsze piastunki wylęgają się z jaj dopiero wiosną. To kiedy pojawią się zbieraczki uzależnione jest od warunków w gnieździe. Może się to zdarzyć już w drugim pokoleniu. Kiedy robotnic jest już około 200 zaczynają pojawiać się pierwsi żołnierze. Kolonie gmachówek są bardzo duże. Mają one nawet 10 000 osobników, choć mija sporo czasu zanim kolonie osiągną tak dużą liczebność. Formy płciowe gmachówek drzewotocznych pojawiają się podczas późnego lata. Rójkę gmachówki drzewotoczne odbywają jednak dopiero po przezimowaniu. Rójki gmachówek drzewotocznych odbywają się podczas ciepłych, majowych wieczorów. Często zdarza się, że rójka ma miejsce po zachodzie słońca. Gmachówki drzewotoczne jako gatunek hodowlany Gmachówka drzewotoczna jest popularnym gatunkiem hodowlanym. Jest tak głównie z powodu łatwości hodowli tego owada. Mimo to osoby obeznane z tematem hodowli mrówek polecają je raczej dla doświadczonych hodowców. Jest tak ponieważ dochowanie się pierwszych pokoleń trwa wiele miesięcy, a nawet rok. Osoby dopiero zaczynające swoją przygodę z mrówkami zazwyczaj nie są gotowe na czekanie na efekty swoich działań przez tak długi czas. Mrówki gmachówek drzewotocznych z kolonii hodowanych sztucznie ignorują ludzi. Oprócz gmachówki drzewotocznej na terenie Polski występują również inne gatunki gmachówek. Przyjrzyjmy się im bliżej. Gmachówka cieśla (Camponotus herculeanus) Łacińskie nazwy gmachówki cieśli Gmachówka cieśla znana również jako gmachówka koniczek występuje bardzo powszechnie. W związku z tym była ona wielokrotnie opisywana. Dlatego gmachówka cieśla ma wiele łacińskich nazw. Nazwy te to między innymi Formica herculeanus, Formica castanea, Formica atra, Formica intermedia i Camponotus whymperi. Występowanie gmachówki cieśli Gmachówka cieśla występuje na terenie Europy, Bliskiego Wschodu i wschodniej paleoarktyki. W Polsce gmachówka cieśla najczęściej występuje na terenie cienistych borów, rzadziej na śródleśnych porębach oraz polanach. Jej stanowiska znajdują się głównie w północno-wschodniej części kraju, oraz w górach, gdzie najczęściej widywana jest na stokach południowych oraz południowo-wschodnich. Jak wygląda gmachówka cieśla? Gmachówka cieśla jest stosunkowo dużą mrówką. Robotnice są czerwonobrunatne. Na nasadzie ich odwłoka znajduje się niewielka, czerwona plama. Robotnice gmachówki cieśli mają pomiędzy 5, a 12 milimetrów długości. Królowe osiągają do 16 milimetrów długości. Co jedzą gmachówki cieśle? Gmachówki cieśle są mrówkami drapieżnymi niemniej odżywiają się głównie nektarem i sokiem roślin, oraz spadzią mszyc. Gniazda gmachówek cieśli Gniazda zakładane są przez gmachówkę cieślę wewnątrz próchniejących korzeni i pniaków, a także w drewnie drzew iglastych w tym zwłaszcza tych, które zostały osłabione przez grzyby. Drzewami w których gniazda te zakładane są najczęściej są sosny, jodły i świerki. Bardzo często zdarza się, że są to drzewa częściowo spróchniałe zlokalizowane w zaciemnionych miejscach. Gniazda gmachówek cieśli sięgają dość wysoko bo na wysokość wynoszącą aż do 10 metrów. Charakterystycznymi cechami zasiedlanych przez gmachówki cieśle drzew są drobne, ciemniejące wiórki, które znajdują się przy podstawie pnia. Początkowo gmachówki cieśle gniazdują w ziemi. Dopiero z czasem przenoszą się one do szczelin martwego drewna wewnątrz którego drążą korytarze. Rzadko zdarza się, aby gmachówka cieśla uszkadzała zdrowe drzewa. Nawet w żyjących drzewach gmachówka cieśla uszkadza głównie ich gnijące części. Rozmnażanie się i rozwój gmachówek cieśli Charakterystyczną cechą gmachówek cieśli jest to, że osobniki mogące się rozmnażać, które pojawiają się późnym latem aż do hibernacji aktywnie uczestniczą w życiu kolonii. Po wybudzeniu się zajmują się jednak już tylko przygotowaniami do lotu godowego. Loty godowe gmachówek cieśli odbywają się w maju. Sporadycznie zdarza się jednak, że odbywają się one w czerwcu. Podgatunki gmachówki cieśli Istnieją dwa podgatunki gmachówki cieśli. Podgatunki te to Camponotus herculeanus eudokiae i Camponotus herculeanus herculeanus. Gdzie występują gmachówki cieśle? Gmachówka cieśla występuje na terenie całej Polski, ale najliczniejsza jest w lasach iglastych zlokalizowanych w południowej części Polski. Zwyczaje gmachówki cieśli Aktywność gmachówek cieśli ma miejsce głównie w godzinach porównaniu z gmachówką drzewotoczną gmachówka cieśla jest mniej agresywna i bardziej skryta. Często zdarza się, że gmachówka cieśla pojawia się w niewielkiej odległości od kolonii mrówek Manica rubida albo Formica sanguinea. Gniazda zakłada w sposób klasztorny. Hodowla gmachówki cieśli Gmachówka cieśla jest popularnym gatunkiem hodowlanym. Najczęściej hodowana jest w pionowych formikariach, które wypełnione są balsą lub korkiem. Podobnie jak gmachówka drzewotoczna jest to gatunek dla osób cierpliwych. Prowadzenie przez gmachówki cieśle skrytego trybu życia dodatkowo zmniejsza atrakcyjność hodowli. Z tych powodów polecane są raczej osobom, które mają już doświadczenie z hodowlą mrówek. Przez hodowców gmachówki cieśle karmione są najczęściej żółtkami jaj, miodem, cukrem i witaminami. Gmachówka pniowa Gmachówka pniowa znana również jako mrówka pniowa (Camponotus fallax) aktywna jest głównie nocą. Z tego powodu w naturze dość trudno jest ją zaobserwować. Odżywia się niewielkimi owadami w tym zwłaszcza motylami, oraz spadzią. Królowe osiągają od 9,5 do 11 milimetrów długości. Ciała królowych są czarne lub ciemnobrązowe i błyszczące. Nogi, czułki oraz szczęki są brązowe. Samce mierzą od 6,5 do 7,5 milimetrów długości. Ich ciała są czarne i błyszczące. Nogi, czułki i szczęki mają rudy, albo brązowy kolor. Na odwłoku rzadko rozmieszczone są długie włosy. Czasami zdarza się, że na tułowiu, oraz odwłoku nie ma włosów. Ciała robotnic są ciemnobrązowe lub czarne. Kolor tułowia jest jaśniejszy niż reszta ciała. Czułki składają się z dwunastu segmentów. Jednosegmentowy stylik ma kształt tarczki. Żołnierze mają od 7 do 9 milimetrów długości. Ich oczy są duże i spłaszczone. Tułów jest węższy od głowy. Na szczękach znajdują się zęby w ilości od 4 do 5. Na długich nogach znajduje się jedynie kilka włosków. Piastunki mają od 4 do 6 milimetrów długości. Ich głowy są mniejsze od głów żołnierzy, a czułki większe. Zbieraczki mają od 6 do 8 milimetrów długości. Lot godowy mrówki pniowej odbywa się podczas majowych nocy. Mrówki pniowe występują na terenie lasów liściastych w których można je spotkać wewnątrz szczelin drzew liściastych takich jak jesiony, orzechy włoskie, lipy, buki i dęby. Sporadycznie zdarza się, że mrówki pniowe zasiedlają również gałęzie głogu lub brzóz. Gniazda mrówek pniowych mają postać sieci wąskich korytarzy. Korytarze te łączą się w kilka lub kilkadziesiąt korytarzy szerszych. Pojedyncza kolonia może liczyć nawet kilkanaście tysięcy osobników. Na terenie Polski gmachówka pniowa występuje bardzo rzadko. Jej stanowiska znajdują się między innymi na terenie Dolnego Śląska. Szybki przyrost i ładny wygląd sprawiają, że mrówki pniowe są popularne wśród hodowców. Mrówki pniowe karmione są przez nich żółtkiem jaj, miodem, witaminami oraz owadami takimi jak ćmy, drobne świerszcze oraz inne gatunki mrówek. Gmachówka smolista Gmachówka smolista (Camponotus piceus) występuje na terenie południowej Europy, północnej Afryki oraz wielu rejonów Bliskiego Wschodu i Azji Centralnej. Pojawia się na terenie stepów, odkrytych górskich stoków i rzadkich lasów. Gniazda gmachówki smolistej ukryte są w glebie. Na terenie Polski znana jest z pojedynczego, oddalonego od innych miejsc występowania tego gatunku stanowiska znajdującego się w Krzyżanowicach. Stanowisko te to gipsowe wzgórze, które rzadko pokryte jest roślinnością. Wzgórze to znajduje się na terenie Nadnidziańskiego Parku Krajobrazowego. Gmachówki smoliste opiekują się mszycami w zamian odżywiając się ich spadzią. Żywią się też nektarem i innymi owadami. Robotnice mają od 4 do 7 milimetrów długości. Na ich ciele znajduje się wyraźne wgłębienie metanotalne. Królowe mają od 7 do 9 milimetrów długości. Na ich głowie znajdują się liczne, długie włoski. Na środku nadustka znajduje się wcięcie. Gmachówki w domach Gmachówki często budują gniazda w budynkach lub budowlach wykonanych z drewna na przykład drewnianych domach, altanach i werandach. Na ich żerowanie narażone są zwłaszcza wykonane z drewna domy letniskowe, które często znajdują się na terenach występowania gmachówek. Zniszczenia dokonywane w nich przez gmachówki bywają całkiem spore. Gmachówki są największymi mrówkami w Polsce, nie są jednak mrówkami powodującymi największe problemy i straty. Dużo większe problemy i zniszczenia powodują na przykład będące dla odmiany jednymi z najmniejszych mrówek występujących w Polsce mrówki faraona (najmniejsza jest mająca zaledwie 2 milimetry długości mrówka złodziejka, która jest zresztą do mrówki faraona bardzo podobna). Mrówki faraona przenoszą szkodliwe mikroorganizmy, niszczą żywność, a ich ukłucia powodują alergie i zakażenia. Zwalczanie mrówek Mrówki w domach bez względu na ich gatunek mogą powodować duże straty. W związku z tym konieczne może być zwalczanie mrówek. W przypadku gmachówek rzadko prowadzone są działania mające na celu zwalczanie mrówek. Częściej jednak prowadzone są one w przypadku mrówek takich jak np. mrówki faraona. Istnieją liczne domowe metody na mrówki. Nie są one jednak szczególnie skuteczne. Trudne jest zwłaszcza za ich pomocą zwalczanie mrówek faraona. Domowe sposoby na mrówki w tym domowe sposoby na mrówki faraona polegają głównie na umieszczeniu na trasach przemarszu mrówek faraona substancji lub produktów o intensywnym zapachu takich jak na przykład sól, pieprz, pieprz ziołowy, cynamon, proszek do pieczenia, wazelina, ocet, sok z cytryny, woda z czosnkiem lub liście pomidorów. Ponieważ mrówki często pojawiają się w domach w poszukiwaniu pożywienia w ich zwalczaniu pomocnym może być przechowywanie pożywienia wewnątrz pojemników, które szczelnie chronić będą żywność przed mrówkami. Ważnym jest jednak by pojemniki te były całkowicie szczelne ponieważ mrówki, a zwłaszcza sprawiające duże problemy w domach mrówki faraona nierzadko są bardzo małe. Mrówek można pozbyć się również poprzez fizyczne zniszczenie gniazda. Może być to jednak trudne zwłaszcza w przypadku mrówek takich jak mrówki faraona, które zakładają swoje gniazda wewnątrz budynków i to często w trudno dostępnych miejscach. Gniazda mrówek znajdujące się poza domem zniszczyć jest znacznie łatwiej jeśli tylko uda się nam je namierzyć. Najprościej jest to zrobić poprzez zalanie gniazda przy pomocy wrzącej wody albo użycie insektycydów dedykowanych do zwalczania mrówek. Niestety czasami odnalezienie gniazda mrówek okazuje się niemożliwe. Samodzielne zwalczanie mrówek może być bardzo trudne. Szczególnie trudne jest samodzielne zwalczanie mrówek faraona, które z jednej strony zakładają swoje gniazda w trudno dostępnych miejscach budynków, a z drugiej strony mają wiele królowych w związku z czym potrafią odrodzić się jeśli ich kolonia nie zostanie zniszczona całkowicie. W związku z tym jeśli konieczne jest zwalczania mrówek, a zwłaszcza zwalczane mrówek faraona warto skorzystać z usług profesjonalnej firmy mającej w swojej ofercie profesjonalne zwalczanie mrówek w tym profesjonalne zwalczanie mrówek faraona. Skorzystanie z usługi profesjonalne zwalczanie mrówek to najlepszy sposób na pozbycie się mrówek.

Mrówka złodziejka. Mrówka złodziejka (Solenopsis fugax) to najmniejsza mrówka w Polsce. Długość robotnic nie przekracza 3 mm. Dzięki swoim niewielkim rozmiarom, może praktykować lestobiozę w gniazdach innych gatunków.

Z WikiMrówkiHodowla mrówek - jak zacząć?... W tym miejscu znajdziesz odpowiedzi na większość najważniejszych pytań związanych z hodowlą mrówek. Usiądź wygodnie, zapnij pasy i jedziemy! Spis treści 1 Co to jest hodowla mrówek Czy to dla mnie? Jakie są plusy wyboru tych zwierząt? 2 Co jest potrzebne do rozpoczęcia hodowli Skąd wziąć mrówki i formikarium Od jakich mrówek zacząć? Zacząć od samotnej królowej, czy kolonii? Jakich gatunków unikać na początek? Czy mrówki są pod ochroną Sprowadzanie mrówek do Polski 3 Cykl rozwojowy hodowli Czy hodowla bez królowej ma sens? Jak rozróżnić królową od robotnicy? 4 Pokarm dla mrówek Mieszanki Kiedy zacząć karmić mrówki Jak często karmić mrówki Moje mrówki topią się, co robić? Moje mrówki zakopują pokarm, czy to źle? Moje mrówki nie jedzą! 5 Formikarium Jakie formikarium wybrać Gniazdo Arena Antquarium, kosmiczne mrówki, farmy żelowe, żelarium.. i inne śmieci Zabezpieczenia Jak zrobić własnoręcznie Jak wentylować 6 Temperatura 7 Wilgotność Formikarium paruje - co robić W formikarium pojawia się pleśń - co robić W probówce kończy się woda 8 Oświetlenie 9 Hibernacja 10 Sprzątanie 11 Choroby Nadmierna śmiertelność Czerwone kuleczki Królowa zachowuje się dziwnie Śmierć królowej - co dalej Moje mrówki nic nie robią, czy są chore? 12 Nieproszeni goście 13 Gdzie znajdę więcej informacji o mrówkach 14 Mrówki uciekły, co robić 15 Wyjeżdżam - co zrobić z mrówkami Co to jest hodowla mrówek Hodowla mrówek polega na trzymaniu tych zwierząt w niedużych pojemnikach w celu obserwacji ich zachowań. Mrówek nie da się głaskać (sensu stricto), przytulać, nie można też liczyć na odwzajemnianie się mrówek w żaden sposób. Czy to dla mnie? Jeśli masz cierpliwość i nie jesteś zapominalski - to jak najbardziej. Cykl życiowy kolonii jest dość powolny (zależy od gatunku), a karmienie i podawanie wody odbywa się raz na kilka dni (zależnie od wielkości kolonii). Jakie są plusy wyboru tych zwierząt? W przeciwieństwie do popularnych domowych pupili: mrówki nie wydzielają przykrych zapachów (o ile nie dasz sobie niektórym z nich psiknąć kwasem prosto do nosa) praktycznie nigdy nie wydają dźwięków (a nawet gdyby, to ich prawdopodobnie nie usłyszysz) sprzątanie wymaga minimum wysiłku, karmienie wymaga kilku złotych raz na parę miesięcy zapewnia uwagę przy wpisaniu do CV ;-) Co jest potrzebne do rozpoczęcia hodowli By rozpocząć hodowlę mrówek potrzebne będą: Mrówki - a przynajmniej zaplemniona ("płodna") królowa Formikarium - czyli (arena i gniazdo) Czas Skąd wziąć mrówki i formikarium Mrówki oraz formikarium (terrarium dla mrówek) można zakupić w licznych obecnie sklepach internetowych. Formikarium można też zbudować samodzielnie, albo zakupić od hodowcy z zacięciem złotej rączki. Mrówki można znaleźć samodzielnie w terenie lub zdobyć je na forach internetowych, grupach i kanałach Discord. Trzeba pamiętać, że w domowej hodowli mrówek się nie rozmnaża, więc wszystkie dostępne na rynku mrówki pochodzą z natury. Zobacz też Sklepy internetowe - WIP Lista sklepów internetowych - Zielona Mrówka Od jakich mrówek zacząć? Na początek wypada przetestować swoją cierpliwość i nabytą wiedzę teoretyczną na czymś prostym i dobrze znanym hodowcom operującym w naszym języku. Mrówki egzotyczne mają swoje uroki – i te dobre, i te złe. O ile doświadczony hodowca jeszcze sobie poradzi, to dla początkującego będzie to gra w lotka (mało źródeł, problematyczne pozyskanie etc.). W hodowli mrówek trzeba kierować się zasadą „apetyt rośnie w miarę jedzenia”, co skutkuje tym, że zaczynamy od gatunków łatwych i odpornych i w miarę rozwoju hobby możemy (chociaż nie musimy) podwyższać sobie poprzeczkę. Jakim kluczem musi się zatem kierować początkujący? Nowy hodowca powinien skupić się na gatunkach łatwo dostępnych, szybko się mnożących, nie wymagających specjalnej diety oraz dodatkowo odpornych na różnego rodzaju błędy (jak przesuszenie, zalanie, głodówka, brak zimowania). Najlepiej ruchliwych. Wpasowują się w to 2 polecane najczęściej gatunki: Lasius niger i Tetramorium (np. Tetramorium caespitum). Gros hodowców zaleca tą pierwszą, gdy ja.. polecam drugą. Tetramorium są zdecydowanie bardziej aktywne, z lubością i zapamiętałością potrafią badać wielokrotnie ten sam kawałek areny. W dodatku są bardziej wytrzymałe niż L. niger (np. na przesuszenie) i niemal wszystkożerne. Rzucą się na niewielkie i średniej wielkości ziarna (przepadają za siemieniem lnianym), gammarus, karmę dla gadów w granulkach czy nawet resztki płatków kukurydzianych, o standardzie w postaci owadów i mieszanki nie wspominając. Przed wejściem potrafią zbudować niewielki kopiec z dostępnych materiałów (np. ze ścinek trawy, piasku lub śmieci). Lasius rozwijają się nieco wolniej od Tetramorium i mają bardziej okrojone zapatrywania na rodzaj pokarmu. Przy większej liczbie można jednak będzie zoabserwować tworzenie się ścieżek zapachowych do źródeł pokarmu. Ze względu na masową rójkę, królowe tego gatunku są najłatwiej dostępne z wśród wszystkich rodzajów mrówek. Zacząć od samotnej królowej, czy kolonii? Różnica jest... kolosalna. Rozpoczynając kolonię od pojedynczej królowej (należy zaznaczyć, że musi być to gatunek potrafiący założyć kolonię „klasztornie” – w innym przypadku będzie z wystartowaniem ‚trochę’ zabawy) mamy możliwość obserwacji całego cyklu rozwojowego młodych robotnic od jaja (jeśli sobie sami złapiemy królową) przez larwę i poczwarkę do imago. Świadomość, że to my sami od samego początku poradziliśmy sobie z tą kolonią, jest niezwykle budująca. Rozpoczynanie hodowli od królowej wraz z jej pierwszymi robotnicami lub „gotową” większą kolonią ma jednak swoje plusy. I to dość spore. Przede wszystkim hodowca ma pewność, że królowa jest zaplemniona (co oznacza, że ze złożonych jaj będą wylęgać się robotnice) i nie ma w sobie pasożytów. Poza tym, królowej ze świtą nie grożą większe niebezpieczeństwa – z większością problemów mrówki sobie same poradzą. Jeśli sami nie popełnimy poważnych błędów, mrówkom nie powinno się nic dziać (jednak pewne ryzyko zawsze pozostaje). Jakich gatunków unikać na początek? Przede wszystkim zakładających kolonię wnikając do innych gniazd (innych gatunków), jeśli planujemy zakładać kolonię od 0. Kolonie z „zainstalowanym” pasożytem są najczęściej drogie (od kilkudziesięciu zł wzwyż) i wymagają dodatkowych zabiegów (np. dokładanie kokonów gatunku „nosiciela”). Przykładem może być tutaj Formica sanguinea – piękna i agresywna mrówka. Ekstremalnie rzadko pojawiają się gatunki, takie jak Strongylognathus testaceus czy Lasius fuliginosus. Kłopotliwe bywają również pojedyncze królowe zakładające koloniesemiklaustralnie. Do takowych należą mrówki z rodzajów Temnothorax (np. Temnothorax crassispinus), Leptothorax (np. Leptothorax acervorum), a również Myrmica (np. Myrmica rubra). Są dość kapryśne, wymagają dodatkowych starań i cierpliwości. W tych przypadkach najlepiej zaczynać z gotową kolonią. Jeśli brakuje nam cierpliwości unikajmy również polskich gatunków z rodzaju Camponotus (np. Camponotus ligniperda). Rozwój potomstwa może trwać bardzo długo, dodatkowo mrówki te są „strachliwe” (i w związku z tym mogą się skłonić do pożarcia długo wyczekiwanego potomstwa). Poza tym są mało problemowe. Gdy nie ma możliwości zimowania mrówek (np. w lodówce, czy piwnicy/na strychu) lepiej nie brać się też za Formica ( cinerea). Bez zimowania mrówki te mają zaburzony cykl roczny i często wpadają w stagnację, tj. mrówki te mogą się wstrzymać z wychowaniem następnego potomstwa nawet przez cały okres aktywności (jesień-zima). Czy mrówki są pod ochroną Większość mrówek nie jest objęta ochroną, są jednak od tego wyjątki. Prawną ochroną objętych jest kilka gatunków należących do rodzaju Formica, w tym słynne "kopcówki" budujące wysokie leśne kopce z igliwia: Formica rufa Formica polyctena Formica pratensis Formica truncorum Formica aquilonia Formica lugubris Powyższych mrówek nie należy hodować, łapać, zbierać martwych okazów, ani niszczyć ich gniazd (ogólnie, należy je zostawić w spokoju) - poza aspektem łamania prawa, ich wymogi hodowlane przewyższają możliwości domowej hodowli (miejsce, stres, wentylacja, szybkość mnożenia się kolonii). Zobacz też Ochrona gatunkowa mrówek w Polsce - Myrmeblog Sprowadzanie mrówek do Polski WIP: Legalne sprowadzenie mrówek do Polski wymaga zdobycia odpowiednich zezwoleń. Poza tym, przesyłka w paczce czasem trwa zbyt długo by mrówki przetrwały. Do tego dochodzi stres i niekontrolowane warunki podczas podróży, które mogą uśmiercić wymarzoną kolonię. Cykl rozwojowy hodowli Hodowlę mrówek najczęściej rozpoczyna się od samotnej królowej lub królowej, kilku robotnic i "potomstwa" (larw, jaj i poczwarek). Opisywane tu zdarzenia różną się w zależności od gatunku i nie muszą przebiegać dokładnie tak jak opisano. Opisywany schemat jest jednym z najczęściej powtarzających się wśród polskich i popularnych mrówek w hodowli. Z dorosłego mrowiska pewnego ciepłego dnia w roku wylatują uskrzydlone samce i samice (królowe) zdolne do dalszego rozmnażania. Wydarzenie takie zwane jest potocznie "rójką". Następnie, po kopulacji, samce giną, a królowe zrywają skrzydła i szukają dogodnego miejsca na założenie gniazda. W tym momencie wkraczają hodowcy, którzy poszukują "rójkowych królowych" i następnie zatrzymują je dla siebie lub sprzedają innym. Po wykopaniu norki, królowa zamyka się w niej do czasu pojawienia się pierwszych robotnic - zwie się to haplometrozą lub klasztornym zakładaniem kolonii (np. Lasius niger, czy Formica cinerea). Niektóre gatunki są semiklaustralne, tj. królowe wychodzą z norki od czasu do czasu by polować (np. gatunki z rodzaju Myrmica). W hodowli substytutem norki królowej jest probówka z wodą, zwana także "krokiem pierwszym" (tutorial jak taką probówkę wykonać). W kilka godzin lub dni po złapaniu królowa składa swoje pierwsze jaja - kilka do kilkunastu białawych lub kremowych fasolek. W ciągu następnych tygodni jaja przekształcą się w larwy (białawe/kremowe mniej lub bardziej włochate i prążkowane przecinki, które rosną z czasem), a te następnie w poczwarki (białe skulone mrówki w różowawym/beżowym kokonie lub bez niego). Cały ten proces zajmuje od kilku tygodni aż do kilku miesięcy - długość tego okresu zależy od gatunku, temperatury i warunków w gnieździe. W tym czasie królowej "klasztornej" można podawać pożywienie (także białko kiedy pojawią się larwy) by powiększyć nieco orszak przyszłych robotnic, jednak nie jest to wymagane. Królowe semiklaustralne wymagają natomiast dostarczania pożywienia dość regularnie. Poczwarki ostatecznie przemieniają się w imago - dorosłego osobnika. W pierwszych godzinach/dniach pancerz twardnieje, a początkowo szarawa robotnica nabiera kolorów. Pierwsze pokolenie robotnic ("nanitic") jest najmniejsze (ze względu na ograniczone zapasy królowej, która czerpie je z mięśni skrzydeł), ciemniejsze i zwykle już po kilku dniach wychodzi na zaimprowizowaną arenę (o ile jest dostępna). Od tego czasu wymagane jest dawanie pożywienia w regularnych odstępach czasu. Następnie cykl się powtarza, aż mrówki przestają się mieścić w probówce i można je spokojnie przenieść do gniazda. Czy hodowla bez królowej ma sens? Zależy jaki jest cel hodowli. Jeśli celem jest poznawanie życia mrówek, to brak królowej w gnieździe zdecydowanie redukuje walory poznawcze. Królowa jest tak naprawdę sercem kolonii, matką robotnic i nośnikiem informacji genetycznej dla przyszłych królowych i samców. Bez królowej nie ma nowych mrówek. W przypadku polskich mrówek, robotnice są niezdolne składania jaj, z których wylęgną się robotnice. Oznacza to, że hodowla pozbawiona królowej wymrze dość szybko, gdyż mrówki (w zależności od gatunku) żyją od kilku tygodni do kilku lat). Same robotnice też niewiele mają do roboty. Jak rozróżnić królową od robotnicy? Królowa L. acervorum pośród jaśniejszych robotnic Robotnice, w odróżnieniu od królowych, są zawsze nieuskrzydlone (poza naprawdę wyjątkowymi sytuacjami). Co za tym idzie, nie potrzebują rozbudowanych mięśni niezbędnych do poruszania skrzydłami w trakcie lotu – mają zatem wąski tułów, którego szerokość bodajże nigdy nie dorównuje szerokości głowy. Królowe natomiast odmiennie, mają rozbudowany tułów, nierzadko szerszy od szerokości głowy, po którego bokach (od strony profilu) znajdują się miejsca przyczepu 2 par skrzydeł (zdjęcie poniżej, zaznaczenie na czerwono). Po skrzydłach oderwanych po locie godowym na tułowiu królowej od obu boków widoczne są 4 szramy - miejsca przyczepu skrzydeł. Odwłok królowej jest zwykle większy niż robotnic, szczególnie w przypadku królowych zakładających kolonie w sposób klasztorny. Królowe najczęściej mają także większe w stosunku do robotnic oczy oraz dobrze wykształcone 3 przyoczka u szczytu głowy (ta cecha może się jednak pojawiać także u robotnic). Zobacz też Jak złapać królową - WIP Jak samodzielnie złapać królową - Zielona Mrówka Pokarm dla mrówek Mrówki potrzebują 2 typów pokarmu: Pokarm energetyczny - tj. węglowodany. Najprostszym a jednocześnie najbardziej uniwersalnym pokarmem tego typu jest naturalny miód pszczeli. Miód sztuczny nie ma zbyt wielkiej wartości odżywczej. Miód można rozcieńczyć z wodą, by mrówki łatwiej go spijały. Dodatkowo stosować można także soki, jednak temat ten nie jest zbyt szeroko poznany (np. ''Formica rufibarbis'' przedkładają sok pomidorowy nad miód z wodą). Pokarm białkowy - tj. "robaczki". Najczęściej spotykanym wśród hodowców tego typu pokarmem są larwy mącznika młynarka, świerszcze, muszki owocówki i karaczany. Tymczasowo można też stosować żółtko surowego jaja. Pokarm energetyczny, jak nazwa wskazuje, służy za źródło energii. Pokarm białkowy natomiast wykorzystywany jest przez królową| do składania jaj i przez larwy do wzrostu. Robotnice nie czerpią z niego samego pożytku. Hodowcy chyba najczęściej wybierają larwy mącznika młynarka, które są łatwo dostępne. Nie jest to może najlepszy wybór, jednak pudełko starcza na 2-3 miesiące dla kilku kolonii i jest w miarę niedrogie. Mącznika można zamrozić (owady umierają nie cierpiąc w ten sposób i nie psując się) i wyjąć dopiero wtedy, gdy przychodzi czas karmienia. Jeśli kolonia lub mrówki są małe, martwe owady można pociąć. Mrówki polskie, w ogólnej większości, nie jedzą pokarmów stałych (ziaren, suchych owadów, płatków etc). Ziarna stanowią podstawę diety zagranicznych mrówek z rodzaju Messor (stąd ich nazwa - "żniwiarki", np. Messor structor). Ziarnami (najlepiej niewielkimi i roztartymi) można uzupełniać dietę polskim mrówkom z rodzaju Tetramorium (np. ''Tetramorium caespitum''. Pokarmy stałe mogą być trawione przez larwy, o ile mrówki są chętne zbierać tego typu pożywienie (Myrmica mogą zbierać roztarte orzechy i zanosić je larwom jako pożywienie). Niektóre egzotyczne mrówki pożywiają się także samodzielnie wyhodowanymi grzybami (np. Atta sexdens). Mieszanki Tzw. "mieszanki" (czyli miód zmieszany z żółtkiem i ewentualnnie innymi dodatkami) są wygodne jednak nie do końca bezpieczne. W skrócie, przewaga białka w diecie może prowadzić do zwiększenia śmiertelności robotnic. Każdy gatunek ma swój własny poziom odporności (w postaci stosunku ilości węglowodanów do białka), więc lepiej mrówkom podać osobno białko i osobno węglowodany - niech same decydują. Więcej na ten temat przeczytasz tu. Kiedy zacząć karmić mrówki Samotna królowa gatunku klasztornego - nie wymaga do pojawienia się 1. robotnic. Można podawać miód z wodą/żółtkiem raz na jakiś czas by wspomóc, jednak nie jest to wymagane. Samotna królowa gatunku półklasztornego - miód z wodą/żółtkiem i owady w regularnych odstępach czasu od samego początku. Kolonia z robotnicami - pokarm białkowy i energetyczny od samego początku. Jak często karmić mrówki W zależności od potrzeb kolonii i jej wielkości - raz na kilka dni lub raz na tydzień. Moje mrówki topią się, co robić? Małe mrówki najlepiej karmić jest kropelkami naniesionymi na płaską podstawkę, np. zapałką lub igłą. Miód można też z wierzchu delikatnie przysypać piaskiem. Moje mrówki zakopują pokarm, czy to źle? Nie - jest to naturalna skłonność mrówek do tego typu zachowań. Prawdopodobnie próbują wyeliminować lepką pułapkę, lub zabezpieczyć pokarm przed pleśnieniem (lub jedno i drugie na raz). Moje mrówki nie jedzą! Najedzone robotnice F. cinerea W przypadku małych kolonii często nie widać, kiedy mrówki wychodzą po pokarm. Dodatkowo, potrzeby kolonii są na tyle niewielkie w tym czasie, że wystarcza im nieduży zapas zgromadzony w żołądkach. Sposób sprawdzenia, czy mrówki są najedzone, jest bardzo prosty. Gdy mrówka zlizuje pokarm, jej odwłok się napełnia i rozszerza. Jest to możliwe dzięki rozsuwającym się płytkom odwłoka (tergitom i sternitom) i to dzięki nim najłatwiej ustalić jest, czy mrówki są najedzone. Po rozsunięciu się płytek widać zwykle dość wyraźnie bardziej błyszczące paski pozbawione włosków, które zazwyczaj są schowane pod poprzedzającą je płytką. Jeśli mrówka była dość łapczywa, między płytkami może pojawić się jasna błona. Mrówki zagłodzone mają dość charakterystycznie wyglądające odwłoki. Gdy spojrzy się na nie od boku, płytki tworzą w miejscu styku odstające ząbki. Jeśli taki widok się pojawi, to znaczy, że trzeba natychmiast podać pokarm. Zobacz też Jedząca mrówka w przyspieszeniu Formikarium Formikarium to pojemnik w którym będziemy przetrzymywać hodowane mrówki (podobnie jak akwarium jest 'mieszkaniem' dla ryb, vivarium -roślin, a terrarium pozostałych zwierząt). Formikarium składa się z gniazda (w którym zamieszkają mrówki) i areny (tj. wybiegu dla mrówek). Obie te części są niezbędne by większa kolonia funkcjonowała prawidłowo. Małe kolonie (kilka-kilkadziesiąt osobników) lub samotne królowe trzyma się jednak w zamkniętych probówkach (tzw. "krok pierwszy") i udostępnia się ewentualnie niewielką arenę (np. z pudełka po Ferrero Rocher). UWAGA! Zaobserwowano, że umieszczanie małej kolonii w zbyt dużym gnieździe często prowadzi do "zagubienia się w nim mrówek". Nie jest to sytuacja pojawiająca się zawsze, jednak zdarza się ona bardzo często. Mrówki w zbyt wielkim gnieździe często zabunkrowują się, przestają wychodzić po pożywienie, czy znoszą śmieci do nadmiarowych komór (powodując rozwój grzybów i roztoczy). Powyższe sytuacje mogą powodować spowolnienie rozwoju kolonii, a w skrajnych przypadkach zapaść i śmierć. Jakie formikarium wybrać Formikarium musi być dopasowane do potrzeb kolonii, dlatego też najlepiej najpierw wybrać mrówki, a dopiero potem dobrać pod nie formikarium. Istnieje wiele typów formikariów różniących się użytym materiałem, kształtami i rozwiązaniami technicznymi - tak jak formikaria akrylowe, korkowe, w formie akwarium, czy też litery T Kształt zwykle nie ma większego znaczenia. Ważniejszy jest rozmiar areny i gniazda, a także wkład gniazdowy. Gniazdo Gniazdo w formikarium powinno pomieścić wszystkie mrówki w kolonii + umożliwić jej dalszy rozwój. Dobrym pomysłem może się okazać gniazdo z możliwością zablokowania części komór. Gniazdo powinno też umożliwiać królowej swobodny obrót, zgięcie się i przemieszczanie. W przypadku gniazda pionowego dobrym pomysłem będzie szerokość gniazda zbliżona do długości królowej, natomiast w przypadku poziomego gniazda - jej wysokość + 2-3 mm w zależności od gatunku. Gniazdo może być wykonane z kilku typów materiałów mających swoje plusy i minusy: Korek - to naturalny materiał odporny na działanie wilgoci. Z racji tego, że jest to materiał dość miękki mrówki często w nim drążą. Jest to materiał dobry dla początkujących hodowców, ponieważ długo utrzymuje wilgoć. Łatwo w nim samodzielnie wykonać wykonać korytarze. Dobrym pomysłem jest wyciąć komory i korytarze w całej powierzchni korka, ponieważ mrówki lubią się w niego wkopywać znikając z oczu hodowcy. Beton komórkowy/ytong - to łatwo dostępny materiał, w którym korytarze i komory można drążyć nawet śrubokrętem. Jego zaletą jest szybkie wchłanianie wody, po krótkim czasie jednak zasięg wilgotnego betonu przestaje być widoczny i trudno ocenić poziom wilgoci gniazda. Dodatkowo, mrówki także są w stanie w nim kopać. Gips - łatwo dostępny materiał, z którego można odlać gniazdo dla mrówek dowolnego kształtu. Szybko wchłania wodę i podobnie jak beton komórkowy nie pokazuje, do którego miejsca dochodzi wilgoć. Mrówki również są w stanie kopać w gipsie. Piasek - jest to zdecydowanie najmniej polecany dla początkujących hodowców materiał na gniazdo. Mimo to "młodzi hodowcy" często się na niego porywają, z chęci zapewnienia mrówkom "naturalnego" środowiska. Małe, a nawet duże kolonie, znikają w piasku bez śladu po prostu się w nim zakopując lub zaklejając szklane ściany korytarzy i komór piaskiem. Do hodowli mrówek w piasku często dołącza hodowla glona na szybce. Ze względu na to, że piasek się łatwo osypuje należy do niego dodać trochę startej gliny lub niewielką ilość gipsu (można piasek też zalać słabym roztworem gipsu z wodą). Gąbka florystyczna - bardzo plastyczna i łatwa w kształtowaniu materia, w której mrówki z łatwością kopią, i która jeszcze łatwiej naciąga wodą. Równie łatwo tę wodę oddaje. Niestety, niektóre gąbki florystyczne mają tendencję do "prószenia" się i elektryzowania. Nie jest to popularny materiał, jednak jeden z ciekawszych. Akryl - nienasiąkający i niepoddający się mrówczym żuwaczkom materiał, który wycinany jest za pomocą specjalistycznego sprzętu. Jego plusem jest widoczność, minusem zaś brak możliwości swobodnego kształtowania komór, czy dokonywania innych zmian (a często także słabe rozwiązanie nawadniania). Sposób wykonania z reguły winduje ceny tego typu gniazd/formikariów. Kora - polecana dla kolonii małych mrówek dendrofilnych (nadrzewnych). Średnio chłonie wodę i czasem ciężko w niej wycinać. Puste łupiny orzechów - podobnie jak wyżej, materiał polecany dla małych dendrofilnych mrówek. Drewno - obok gąbki florystycznej jeden z najmniej spotykanych materiałów, głównie z powodu problematycznej obróbki (śrubokręt nie wystarczy). Woda i ciepło powoduje wypaczanie się gniazda. Arena Większość gatunków jest dość aktywna na arenie, która to stanowi odpowiednik pola troficznego (miejsca zdobywania pokarmu) w naturze i umożliwia mrówkom pozbywania się śmieci (odpadków z jedzenia, resztek z kokonów, martwych mrówek). Zwykle na arenie przebywa od kilku do ok. 10-20% robotnic. By stanowić efektywny wybieg, arena zwykle musi być przynajmniej trochę większa niż gniazdo (dajmy na to 2x). Na wielkość areny jednak powinien mieć wpływ głównie behawior wybranych mrówek i ich ilość - np. Lasius flavus, które prowadzą dość skryty podziemny tryb życia, będą wymagały minimalnej areny, podczas gdy aktywna, agresywna i duża Formica rufibarbis będzie cieszyła się dopiero sporą areną. Antquarium, kosmiczne mrówki, farmy żelowe, żelarium.. i inne śmieci Antquarium - żelowe formikarium Pierwsze, co wyskakuje po wpisaniu w Google "mrówki formikarium/akwarium/terrarium", to tzw. "akwarium żelowe" dla mrówek. Piękny błękit, półprzezroczysta żelowa "ziemia", podświetlenie i inne plastikowe luksusy. Każą złapać parę mrówek i wrzucić - prościzna. Super... ? No nie, nie super. Przeznaczeniem pierwszego żelowego formikarium było badanie przez NASA reakcji mrówek w kosmosie. Żel miał mrówki karmić i zabezpieczyć przed przeciążeniami podczas startu. Ostatecznie wylądował jako zabawka na półce w sklepie, czyniąc krzywdę mrówkom i portfelowi Kowalskiego. Co takiego ów "Kowalski" kupując ową zabawkę za grosze otrzymuje? Chwilowe zadowolenie. Żel karmi mrówki - ale tylko robotnice (węglowodany). Kolonia bez królowej, to żadna kolonia - a nawet gdyby tam jedną wrzucić, to nie będzie miała z czego składać jaj (brak białka w żelu). Nawet jeśli by złożyła jaja, to lepko-wilgotne środowisko nie jest najlepszym miejscem dla poczwarek. A co dopiero z wrzucaniem tam karmy białkowej... Wyobrażam sobie tę pleśń. Na YouTube jest trochę filmów z owym wynalazkiem. Sporo ludzi rozpisuje się pod nimi, że po miesiącu-dwóch mrówki po prostu zdychają. Pieniądze wyrzucone w błoto.. albo żel. Czy jest ratunek dla żelowego mrowiska? Cóż, jest - wyrzucić żel i nasypać ziemi. Mrówki co prawda się zakopią, ale przynajmniej będą żywe dłużej niż miesiąc. Zabezpieczenia Nie ma idealnego zabezpieczenia. Każde ma swoje plusy i minusy, inaczej też działa na różne gatunki. Stosuje się kilka rodzajów zabezpieczeń: Szczelne zamknięcie - jest najpewniejszym (i jedynym ze 100% skutecznością) zabezpieczeniem, jednak pojawiać się tu mogą problemy z wentylacją oraz karmieniem itp. Ciężko też szczelnie zamknąć duże formikarium. Wazelina - to zabezpieczenie w miarę skuteczne w przypadku „ciężkich” gatunków (np. F. sanguinea) i takich, które z natury nie lubią się wspinać. Jego skuteczność zależy również od rodzaju wazeliny i „gładkości” położenia. Olej - działa podobnie jak wazelina, jest może trochę bardziej skuteczny, jednak na krótką metę. Jego wadą jest to, że ścieka po ściankach. Robotnice, które utopią się w oleju są nie do odratowania. Talk - jego nałożenie na powierzchnię powoduje, iż mrówki podczas próby wspinaczki odpadają od powierzchni. Skuteczność tego zabezpieczenia jest tym lepsza, im staranniej nałoży się talk na powierzchnię. Minusem talku jest skłonność do obsypywania się. Rant (tj. powierzchnia równoległa do ziemi i okalająca arenę od góry) z jednym z powyższych nałożonych od wewnętrznej strony rantu (tj. od dołu) - jeden ze skuteczniejszych pomysłów - rant z nałożoną substancją skutecznie utrudnia chodzenie po nim do góry nogami. Fosa - okalająca formikarium poza wieloma zaletami ma kilka wad. Robotnice potrafią się topić w fosie lub sforsować napięcie powierzchniowe i spacerować po dnie lub nawet powierzchni wody. Fluon - ze względu na słabą dostępność rzadko stosowany, jednak obok rantu i szczelnego zamknięcia ma najwyższą skuteczność. Jak zrobić własnoręcznie WIP - Budowa formikarium Jak wentylować Ponieważ w każdym formikarium niezbędnym składnikiem jest wilgoć, szczelne zamknięcie oraz temperatura sprzyjają pleśnieniu jedzenia i ozdób na arenie, a także sprzyjają rozwojowi drobnoustrojów (chociażby roztocza). By pozbyć się tego typu problemów i jednocześnie utrzymać kolonię w dobrym zdrowiu, niezbędna jest wentylacja formikarium. Dobrym pomysłem jest zamontowanie we wieku siatki metalowej o małych oczkach (dla mniejszych gatunków oczka powinny mieć ~1mm). Tego typu siatkę można dostać na Allegro lub w sklepach modelarskich. Dobrze sprawdza się także wentylacja w formie dwóch szczelin lub otworów usytuowanych w ścianach formikarium naprzeciw siebie. By zapewnić przepływ powietrza oba otwory muszą być na różnych wysokościach. Różnica ciśnień sama załatwi resztę. Temperatura W większości przypadków polskich gatunków temperatura pokojowa (tj. 22-24*C) będzie sprzyjająca dla rozwoju kolonii. Wyższa temperatura przyspiesza rozwój potomstwa, a także pobudza aktywność mrówek. Niektóre mrówki są wybitnie termofilne i rozwijają się najlepiej w okolicach 28-30*C. Mata grzewcza zwykle nie jest potrzebna dla prawidłowego rozwoju, jednak jeśli już się na takową zdecydujemy, to powinniśmy też pomyśleć o termostacie, za którego pomocą można będzie kontrolować temperaturę. Zestaw obu urządzeń to koszt kilkudziesięciu złotych. Dogrzewać można także za pomocą lampki biurkowej, jednak w tym przypadku trzeba uważać by mrówek nie przegrzać i nie podnieść zbyt mocno temperatury w wilgotnym gnieździe (co równa się skraplaniu wody na szybce). Wilgotność Dla poprawnego rozwoju potomstwa mrówki muszą mieć w gnieździe dostęp do części suchej i mokrej. Wilgotność w gnieździe powinna być zależna od preferencji gatunku, dla większości gatunków jednak starczy gniazdo z częścią wilgotną sięgającą 30% jego powierzchni. Dobrym pomysłem jest zapewnienie źródła wody także na arenie, w postaci pojnika lub probówki/strzykawki z wodą. Formikarium paruje - co robić Jest to niewątpliwie spory kłopot, ponieważ mrówki mogą się utopić w kroplach wody; także potomstwo nie lubi nadmiernej wilgotności. Krople wody na szybkach w gnieździe pojawiają się, gdy temperatura na zewnątrz jest dużo niższa od tej wewnątrz gniazda, wentylacja gniazda jest słaba i/lub dogrzewamy gniazdo w jakiś sposób (głównie jego wilgotną strefę). Zwykle skraplaniu się wody zapobiega rozwaga przy nawadnianiu gniazda (tj. nie przelewaniu go) i ostrożność przy doborze temperatury (np. odsunięcie od lampki, zmniejszenie temperatury maty grzewczej), jeśli koniecznie chcemy podgrzewać też część wilgotną gniazda. Co jednak robić, gdy problem ten zaistnieje? Jeśli istnieje taka możliwość, należałoby podgrzać gniazdo od strony szyby (tj. samą szybę, więc lampka biurkowa odpada). Dzięki temu woda skropli się na powierzchni gniazda i zostanie ponownie wchłonięta. W formikarium pojawia się pleśń - co robić Jeśli pleśń pojawiła się na korku, to zwykle szybko obumiera i nie stanowi zagrożenia dla mrówek. Jeśli pleśń pojawiła się na zaciągniętych przez mrówki resztkach, to o ile istnieje taka możliwość, najlepiej byłoby rozebrać gniazdo i wyczyścić zalegające w nim resztki. By ustrzec się przed taką sytuacją, powinno podawać się tyle jedzenia, ile mrówki są w stanie szybko zjeść. Niebagatelną rolę przy tworzeniu się takiej pleśni ma zwiększona wilgotność i temperatura. W probówce kończy się woda Jeśli kolonia nie jest gotowa na przeprowadzkę, to należy przygotować kolejną probówkę, połączyć ją z dotychczasową (np. za pomocą taśmy czy plastra bez opatrunku) i czekać. Jeśli to nie skutkuje, można całość ustawić delikatnie pionowo wysuszoną probówką do góry i przykleić do czegoś (zwykle taki sposób skutkuje). Oświetlenie Mrówki nie wymagają specjalnego doświetlania. Wystrzegać się jednak należy bezpośredniego wystawienia na słońce - formikarium bardzo szybko się w takiej sytuacji przegrzewa, co może spowodować śmierć mrówek przez zbyt wysoką temperaturę Hibernacja Większość popularnych pollskich gatunków mrówek (jak Formica, czy Camponotus) wymaga "hibernacji" raz do roku. Hibernacja pomaga zregenerować siły królowej i pobudza kolonię do działania. Mrówki hibernuje się przez kilka tygodni w temperaturze do ~10*C, czy to poprzez lodówkę, czy poprzez wystawienie do chłodnego pomieszczenia. Wystrzegać się raczej powinno temperatur ujemnych, szczególnie u gatunków południowoeuropejskich. To pole nie jest dobrze zbadane przez hodowców - nikt jednak nie chce narażać swoich pupili na uszczerbek w imię nauki. Zwykle zaleca się stopniowe schładzanie kolonii przed wystawieniem na działanie docelowej temperatury, chociaż nie wszyscy ten pogląd wyznają. Sprzątanie Mrówki nie należą do zwierząt wyjątkowo brudzących swoje otoczenie. Część gatunków organizuje sobie w swojej okolicy "wysypisko" (zwykle w rogach lub pod przedmiotami na arenie) i tam wynosi wszystkie odpadki, przez co łatwo je usunąć ekshaustorem, łyżką lub nawet palcami. Choroby Choroby mrówek, w porównaniu do chorób pszczół, to bardzo słabo poznany temat. Wszystkie podane tu informacje polegają na własnych obserwacjach i spostrzeżeniach innych hodowców. Najgroźniejszymi dla zdrowia naszych mrówek są jednak warunki, w których je trzymamy. Jeśli jest zbyt wilgotno, na pozostawionym jedzeniu (także miodzie z wodą) rozwijać się zacznie pleśń. Pleśń oraz rozkładające jedzenie są z kolei pożywką dla mikrobów - m. in. roztoczy, które bywają groźne i mogą się rozprzestrzenić nawet na resztę domu (w ekstremalnych przypadkach). By zapobiec pleśni i roztoczom usuwamy z formikarium psujące się jedzenie, a także utrzymujemy wilgoć na raczej niskim poziomie. Jeśli formikarium ma pokrywę, dobrze by w niej znajdowała się siatka umożliwiająca wymianę powietrza (wróć do punktu o wentylacji). Nadmierna śmiertelność Zdarza się tak, że mrówki nagle zaczynają masowo wymierać i w ciągu tygodnia umiera pół kolonii lub nawet więcej. Przyczyn takiego stanu rzeczy może być kilka: Brak dostępu do wody - mrówki są wyjątkowo wrażliwe na brak wody. Zatrucie chemikaliami - typu Raid rozpylony w pokoju lub podanie skażonego owada przyniesionego z podwórka (trzeba pamiętać, że mrówki dzielą się pokarmem (trofalaksja, więc skażenie podawane jest łańcuchowo dalej). Objawem zatrucia może być porażenie lub natychmiastowy zgon po kontakcie z substancją "Choroba" /"DS" (syndrom dyskinetyczny) - pochodzenia nieznanego. Raz na kilka lat słyszy się o tym, że mrówki w kolonii zaczynają się dziwnie zachowywać i ginąć jedna po drugiej. Najlepszą obroną przed ostatnimi dwoma wydaje się być poporcjowanie kolonii na mniejsze grupy do osobnych pojemników zaraz po zauważeniu objawów (np. nadmierna ilość trupków na arenie; dziwnie poruszające się mrówki wynoszone z gniazda przez inne robotnice) i obserwacja. Jest to najgorszy sen każdego hodowcy mrówek. Czerwone kuleczki Czerwone kuleczki przyssane do ciała mrówek zdarzają się w Polsce rzadko i wg. niektórych hodowców z południa Europy stanowią plagę w tamtejszym rejonie. Owe czerwone kuleczki wielkości czubka szpilki to roztocza żywiące się prawdopodobnie hemolimfą owadów. Kolonia/mrówka zaatakowana przez takie roztocza powoli słabnie (królowe czwerwią mniej i zjadają potomstwo). W walce z tymi roztoczami jedni polecają cytrynę, inni kwas mrówkowy (który możesz szkodzić także mrówkom). Królowa zachowuje się dziwnie Zdarza się także, że złapane królowe, świeżo prosto z lotu godowego (zwanego rójką) nagle zaczynają się w probówce zachowywać dziwnie. Rozrzucają jaja, nie opiekują się nimi, lub zjadają potomstwo, by ostatecznie paść na plecy, podkurczyć nogi i zdechnąć... lub zacząć się wić w męczarniach. Co ten horror oznacza? Pasożyty. Coś podczas tego krótkiego okresu (np. inna błonkówka) zaatakowało znalezisko i zdążyło złożyć w nim jaja. Może to coś zostało zjedzone jeszcze w mrowisku. Na pasożyty nie ma rady, chociaż zdarzają się rzadko. Śmierć królowej - co dalej Zdarza się tak, że z niejasnych przyczyn królowa umiera i zostawia robotnice same sobie. Istnieje wtedy możliwość dodania nowej młodej królowej poprzez "adopcję". Najczęstszym rodzajem adopcji jest tzw. adopcja przez lodówkę. Polega ona na schłodzeniu osobno robotnic i królowej w lodówce (by zmniejszyć agresję), a następnie ich połączeniu. Po pewnym czasie, gdy zapach obu grup się wymiesza mrówki mogą (ale nie muszą) zaakceptować nową królową. Pewne gatunki mrówek, takie jak Tetramorium, są bardzo tolerancyjne i są w stanie zaakceptować królową bez schładzania. Trzeba pamiętać jednak o tym by dodawać mrówki pojedynczo lub dwójkami i nadzorować cały proces (tj. patrzeć, czy królowej nie dzieje się krzywda). Moje mrówki nic nie robią, czy są chore? Na szczęście - nie. W małej kolonii zwykle niewiele się dzieje i głównie wtedy, gdy hodowca nie patrzy. Minie kilka miesięcy nim mrówki zaczną liczniej pojawiać się na arenie. W dużej kolonii, ale i w małych również, bywają okresy tzw. "stagnacji", kiedy to mrówki rzeczywiście nie robią nic poza zdobywaniem pokarmu i przesiadywaniem w gnieździe. Nie pojawiają się nowe jaja, a pozostałe potomstwo nie rozwija się. Stagnacja pojawia się często w niesprzyjających warunkach - takich jak niska wilgotność, czy niska temperatura, ale także przy zaburzonym cyklu rocznym (np. braku "hibernacji"). Wiele też zależy od zachowań danego gatunku. Niektóre mrówki są zdecydowanie aktywne (np. Tetramorium, Formica), podczas, gdy inne wolą przebywać głównie w gnieździe, lub wychodzić głównie nocą. Nieproszeni goście W formikarium wraz z pokarmem i przyniesionymi ozdobami na arenę pojawić się mogą także inni mieszkańcy, najczęściej są to: roztocza, żyjące zwykle w naszych domach skoczogonki - małe, zwykle białe, "strzelające" i całkiem pożyteczne owady gryzki - nieco większe, żółtawe owady, również całkiem pożyteczne Gdzie znajdę więcej informacji o mrówkach Polskie strony Antmania - forum hodowców i baza wiedzy pod owe podczepiona. Właściciel obu jest także właścicielem sklepu Mrowkoyad. Antmania group - grupa hodowców na Facebooku. Pamiętaj jednak, że tu przestrzegana jest Etykieta ;) (daw. Zielona Mrówka blog) - ten oto blog, a szczególnie kategoria Jak zacząć?, którą znajdziecie pod tym linkiem. Zielona Mrówka YT - garść filmów o hodowli i z życia moich hodowli - link. Myrmeblog - blog hodowcy i biologa zarazem - link. Etc. etc - jest tego dużo więcej. Zagraniczne strony AntWiki - wikipedia prowadzona przez specjalistów - link. AntCat References - zbiór wielkiej ilości prac naukowych o mrówkach, duża część w darmowych pdf - link. AntWeb - bogaty zbiór zdjęć poszczególnych gatunków mrówek. Pamiętajmy, że zdjęcia martwych mrówek nie oddają ich kolorów w naturze, a mrówki czasem są zdezelowane - link. AntMaps - mapy z występowaniem mrówek w różnych krajach Myrmecos Net - blog fotografa i myrmekologa w jednym - link. Ants Canada - filmy właściciela sklepu Ants Canada i jego przygody z mrówkami - link. Etc. etc - jest tego naprawdę baaaardzo dużo i trudno wybrać coś specjalnego. Książki! - bo kto nie kocha papieru A ich spisy znajdziecie tutaj oraz tu. Mrówki uciekły, co robić Kolonia będzie siedzieć w przygotowanym gnieździe dopóki nie nadarzy się okazja by uciec mogła także królowa - przeciwdziałaniem zawsze jest łatanie większych szczelin, przez które mogłaby się ona wydostać. Czasem jednak następują nieprzewidziane sytuacje (np. kot, czy młodszy brat), gdy powstaje szczelina na tyle duża, by uciekła cała kolonia. Co w takim razie robić? Chyba najlepszym wyjściem będzie próba zwabienia mrówek do wilgotnej szmatki i jedzenia, a następnie śledzenie mrówek, które zawracać będą do tymczasowego obozu. Po wytypowaniu miejsca pobytu, albo wykopujemy je z doniczki/odsuwamy tę nieszczęsną szafkę (jeśli jest możliwość), wybieramy mrówki ekshaustorem, albo możemy się postarać o to, by kolonia przeniosła się do przygotowanego lepszego miejsca. Innego wyjścia nie widzę. Wyjeżdżam - co zrobić z mrówkami Mrówki, w odróżnieniu od większości "standardowych" zwierząt domowych, przechowują zapas jedzenia w "żołądku społecznym" w odwłoku, dlatego też przetrwają kilka dni bez opieki. Jeśli zdarzy się sytuacja wyjazdu, należy udostępnić mrówkom zapas wody (np. strzykawka lub probówka z wodą zatkana watą) i pozostawić na arenie miód nierozcieńczany wodą (najlepiej w miarę płynny) by nie sfermentował. Mrówki powinny być pozostawione w zacienionym miejscu, by uchronić je przed przegrzaniem, i z dala od zwierząt, które mogłyby formikarium zrzucić. Tygrys sumatrzański. Orangutan sumatrzański. Żółw szylkretowy. Słoń afrykański. Skalinek czarny. Norka europejska. Tuńczyk pospolity. Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych to spis zwierząt, który przygotowuje Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN). Jest krytycznym wskaźnikiem stanu światowej bioróżnorodności.

Tuż pod powierzchnią lasu w Ameryce Południowej żyje wysoko rozwinięta społeczność rolników Są niewielkiego wzrostu, każdy ma sześć nóg i długie czułki. To nie science fiction. To społeczność mrówek Attini. Całe ich życie podporządkowane jest uprawie gigantycznego grzyba, który służy im za pokarm. Ta mrówcza specjalizacja rolnicza, dzięki której zyskały przydomek grzybiarek, powstała aż 50–60 mln lat temu. Trudne początki Przyszła królowa zabiera fragment grzybni (rodzina Lepiotaceae) z macierzystego mrowiska i leci w nieznane, by utworzyć własną kolonię. Tuż po locie godowym zrzuca skrzydła – nie będą jej już potrzebne. Resztę życia spędzi pod ziemią. Budowę przyszłego domu zaczyna od wykopania niewielkiego tunelu i komory, w których zamyka się od wewnątrz. Tu w ciemnościach zakłada hodowlę grzyba, wypluwając przyniesiony fragment grzybni, a po kilku dniach składa pierwsze jaja. To okres krytyczny dla sukcesu przedsięwzięcia. Królowa utrzymuje się przy życiu tylko dzięki katabolizmowi (rozkładowi) bezużytecznych już mięśni skrzydeł oraz nagromadzonych wcześniej zapasów tłuszczu, zjada też większość składanych przez siebie jaj. Od tej chwili będzie już tylko maszyną do produkowania potomstwa, które stopniowo przejmie rolnicze obowiązki matki. Przez następne lata kolonia rozrasta się dynamicznie, aż do osiągnięcia dojrzałości, którą u grzybiarek mierzy się liczbą mieszkańców: nawet 8 mln osobników. To gigantyczne mrowie owadów zajmuje pod ziemią objętość niedużego pokoju (ok. 20 m3). Ta praca się opłaca W hodowlę rodzinnego grzyba zaangażowane jest całe mrowisko. Robotnice wędrują w górę drzew rosnących nawet 100 m od gniazda, by dostać się do najmłodszych listków. (W ciągu roku na wykarmienie grzyba zużywają 800–4500 m2 roślinności). Po wycięciu fragmentu schodzą z pnia, kołysząc przy każdym kroku trzymanym w żuwaczkach liściem. Na ziemi tworzą żywą dwukierunkową autostradę tragarzy biegnącą pokrętych mostach z korzeni i gałązek. Gdy robotnica przytaszczy liść do gniazda, wpada on na „linię produkcyjną” prowadzoną przez kolejne kasty robotnic. Materiał jest szatkowany na 1–2-milimetrowe fragmenty, zgniatany i formowany w kulki. Tak przygotowany pokarm zostaje ułożony na grzybie, a ten zeń korzysta. Mrówki dbają też o zdrowie swojej uprawy. Najmniejsze robotnice, o szerokości głów mniejszej niż milimetr, krzątają się między strzępkami grzybni, nieustannie opukując je czułkami i liżąc. Skąd to zacięcie mrówek do rolnictwa? Dobrze utrzymany grzyb zaspokaja pokarmowe zapotrzebowanie grzybiarek na węglowodany i białka (u innych gatunków mrówek białko pozyskuje się z ciał upolowanych zwierząt). Naukowcy zastanawiali się też, jak to możliwe, że owady te świetnie funkcjonują bez dodatkowej suplementacji azotem, który jest niezbędnym składnikiem ich diety. Zwłaszcza że młode liście, jakimi mrówki żywią grzyba, mają azotu bardzo mało, grzyb powinien więc być ubogi w ten pierwiastek. Po skomplikowanych badaniach okazało się, że i na to znalazła się metoda. Strzępki grzybni zamieszkiwane są przez bakterie azotowe. A one, podobnie jak u roślin motylkowych, wiążą azot atmosferyczny. Dzięki temu mrówki otrzymują azotu dokładnie tyle, ile im potrzeba. Kwas na wroga Wraz z cennym grzybem grzybiarki niestety przenoszą też pasożytniczego grzyba z rodzaju Escovopsis. To wysoce wyspecjalizowany patogen występujący wyłącznie w ogrodach grzybiarek. Czyha na sprzyjające warunki do rozwoju, a jego atak powoduje zagładę kolonii. Mrówki jednak potrafią się przed nim bronić. Pierwszą linią obrony jest zakwaszenie otoczenia kwasem mrówkowym. Po rozprzestrzenieniu substancji pH mrowiska z obojętnego (pH 7–8) spada do poziomu lekko kwaśnego 5. Drugą linię stanowi symbiont, bakteria (Pseudonocardia), która zamieszkuje pancerzyk owadów w okolicach „klatki piersiowej” i jest przekazywana przez królową potomstwu. Produkowany przez bakterię antybiotyk zwalcza patogeny. Choroba może do mrowiska zostać przywleczona wraz z liśćmi. Dlatego mrówki starannie je dobierają, często pozostawiają wycięte już fragmenty, pewnie gdy dostrzegą na nich zanieczyszczenia mikrobiologiczne. Jeśli mimo to wprowadzony zostanie do gniazda niedobry materiał, np. spryskany pestycydem, mrówki, badając reakcję grzyba, uczą się odrzucać liście zebrane na niekorzystnym obszarze. Mrówki muszą też dbać o poziom CO2 w gnieździe, a wyczuwają go za pomocą receptorów na czułkach. Gdy stężenie wzrasta, rozbudowują gniazdo, gwarantując dopływ świeżego powietrza. Co się dzieje, gdy wszystkie linie obrony zawiodą? Mrówki opuszczają gniazdo, unosząc jaja, poczwarki i czysty fragment grzyba. A jeśli cały grzyb ulegnie skażeniu? W warunkach laboratoryjnych obserwuje się kradzieże grzyba. Naukowcy sądzą, że jest to prawdopodobne również w przyrodzie. Okazuje się, że grzybiarki z jednej kolonii mogą przeprowadzić rajd rabunkowy na inną, wynosząc z niej fragment grzybni.

okazałe kwiaty przystosowane do zapylania przez owady. 2. liście o nerwacji siateczkowatej osadzone na ogonkach liściowych. B. dwuliściennych, 3. zielna forma życiowa i przywiązanie do wilgotnych siedlisk. 7.2. (0–1) Wykaż, że przedstawiona w tekście zależność między pełnikiem a muchówkami jest mutualizmem.

Nie tylko człowiek udomowił i hoduje zwierzęta na mięso. Całkiem możliwe, że podobnie postępują nasi bardzo dalecy i malutcy krewni. Będziemy mieli naukową sensację? Rzadko zdarza się bowiem, by wystąpienie nikomu nieznanego doktoranta, na dodatek na specjalistycznej konferencji gdzieś w dalekiej Oklahomie, przykuło uwagę mediów. Tymczasem młodemu entomologowi Scottowi Schneiderowi z University of Massachusetts poświęcił niedawno artykuł prestiżowy brytyjski tygodnik popularnonaukowy „New Scientist”, a za nim podchwyciły temat specjalistyczne serwisy internetowe oraz blogerzy piszący o naukach przyrodniczych. Czegóż takiego udało się dokonać amerykańskiemu biologowi? Nie zdążył on jeszcze opublikować rezultatów badań, a jedynie zaprezentował sensacyjnie brzmiące wstępne wyniki własnych obserwacji. Schneider podejrzewa mianowicie, że człowiek nie jest jedynym na ziemi hodowcą zwierząt z przeznaczeniem na mięso. Naszą wyjątkowość, przynajmniej pod tym względem, przekreśliły kilkumilimetrowej wielkości owady reprezentujące cztery gatunki mrówek (z rodzaju Melissotarsus) z Afryki i Madagaskaru. Żyją one w tunelikach wydrążonych pod korą drzew. Wraz z nimi mieszka tam, ciesząc się całkowitym bezpieczeństwem, kilka gatunków tarczników. To znane niemal każdemu hodowcy roślin małe pluskwiaki (a więc dość bliskie krewne mszyc), wysysające sok z łodyg. Jak dobrze być zjedzonym Mrówki od dość dawna znane są z tego, że żyją w symbiozie właśnie z mszycami. W zamian za zapewnienie im ochrony dostają od nich słodką spadź – wydzielinę będącą produktem przemiany materii, jednak bogatą w substancje odżywcze. To znane już zachowanie mrówek w jakimś stopniu przypomina więc np. ludzką hodowlę krów mlecznych czy kóz. Dlatego właśnie obecność tarczników wśród afrykańskich mrówek wzbudziła zainteresowanie Scotta Schneidera – te pluskwiaki nie produkują bowiem spadzi w ogóle. Jak to wyjaśnić? Zdaniem Amerykanina, mrówki traktują tarczniki jak ludzie np. hodowlę świń – po prostu je zjadają. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się to szokujące, bycie zjedzonym jest korzystne dla pluskwiaków. Przynajmniej z punktu widzenia ich samolubnych genów, którym zależy wyłącznie na tym, by się powielić. Tarczniki są bowiem bardzo blisko między sobą spokrewnione (częściowo rozmnażają się na drodze dzieworództwa). Dlatego poświęcenie się niektórych osobników w formie pokarmu dla mrówek jest zgodne z interesem własnych genów. Ich niezjedzone siostry przeżyją i będą dalej się powielać dzięki mrówkom, które zapewniają im skuteczną ochronę. Schneider twierdzi, że być może nawet doszło do „udomowienia” tarczników. Te odważne hipotezy wymagają jeszcze dokładnego sprawdzenia. Bo mogło się stać i tak, że pluskwiaki znalazły sposób otumaniania mrówek za pomocą sygnałów chemicznych, dzięki którym traktowane są jak członkowie kolonii i chronione. A ponieważ obserwacja Melissotarsus jest trudna – owady błyskawicznie zatykają otwory, którymi próbuje się je podglądać – Schneider w ciągu najbliższego roku zamierza dokładnie przebadać skład izotopowy ciał mrówek. Powinno dać to odpowiedź na pytanie, w jakim stopniu ich pokarm jest roślinny, a w jakim zwierzęcy. Jeśli hipotezy młodego amerykańskiego naukowca okażą się prawdziwe, będzie to naprawdę spora sensacja. Ale czy rzeczywiście aż tak wielka? Mrówki zadziwiają przecież badaczy swoimi hodowlanymi umiejętnościami już od lat. Niektóre gatunki zamieniły się w prawdziwych pasterzy, całkowicie uzależnionych od swoich stad mszyc – i na odwrót. Przykładem może też być gatunek Dolichoderus cuspidatus z Malezji wypasający inne owady. Mrówki te przenoszą czerwce (inne małe pluskwiaki, ale również żywiące się sokami roślin) nawet 20 m od gniazda, by mogły pożywić się roślinami. Ponieważ czerwce najbardziej lubią młode pędy, pasterze co pewien czas szukają nowych pastwisk, na które ostrożnie przenoszą swoją trzodę. W gnieździe Dolichoderus cuspidatus żyje ok. 10 tys. robotnic i królowa oraz co najmniej kilka tysięcy czerwców, które również rozmnażają się pod czujnym okiem mrówek. A gdy pojawia się jakieś niebezpieczeństwo, czerwce wdrapują się na grzbiety swoich opiekunów i są przenoszone w bezpieczne miejsce. Nigdy jednak nie zaobserwowano, by Dolichoderus pożywiały się swoimi podopiecznymi. Natomiast udokumentowano inne ciekawe zjawisko: królowe odbywające lot godowy, by założyć nową kolonię, zabierają ze sobą czerwce. Mrówcze grzybki Większe wrażenie wywołują chyba tylko zdolności ogrodnicze mrówek. Na świecie żyje kilkadziesiąt gatunków tzw. grzybiarek parasolowych. Każdy, kto był w tropikalnym lesie, bez trudu dostrzegł długie kolumny maszerujących mrówek, każda z kawałkiem liścia niesionym nad sobą (stąd ich nazwa, bo wyglądają, jakby wędrowały pod zielonymi parasolami). Jak wyliczył prof. Edward O. Wilson, słynny biolog z Uniwersytetu Harvarda, gdyby powiększyć grzybiarki do rozmiarów zbliżonych do człowieka, to okazałoby się, że robotnice poruszają się z prędkością nawet 26 km/godz. i pokonują dziennie ok. 15 km, każda przenosząc ponad 300 kg liści. Ten ogromny trud służy jednemu celowi – liście są potrzebne do podziemnych upraw. Po ich przemieleniu na powstałej w ten sposób papce rozrasta się grzyb hodowany przez owady. U niektórych gatunków mrówek i grzybów symbioza ta jest tak ścisła, że jedne nie potrafią już żyć bez drugich. Co więcej, by jak najskuteczniej uprawiać grzyby, np. gatunek Atta laevigata jest podzielony na wiele wyspecjalizowanych kast – od potężnych żołnierzy po wielokrotnie od nich mniejsze robotnice pielęgnujące grządki z grzybami. Część robotnic zajmuje się wyłącznie dostarczaniem kawałków liści. Inna kasta rozcinaniem ich na milimetrowej szerokości fragmenty. Kolejne, mniejsze mrówki rozdrabniają i ugniatają materiał roślinny, który układają w stosy. Następna kasta zajmuje się przycinaniem grzybów tam, gdzie rosną rzadziej, i przenoszeniem na nowe grządki. To jednak nie koniec – najmniejsze robotnice zajmują się sprawdzaniem upraw, dbaniem o czystość ich powierzchni oraz usuwaniem innych grzybów (mają również w swoich organizmach bakterie produkujące antybiotyki, zabijające inne grzyby pasożytujące na mrówczych uprawach). Odcinają również kawałki hodowanej grzybni i zanoszą jako pokarm dla pozostałych mieszkańców mrowiska. Gdy młoda królowa zakłada nową kolonię, zabiera ze sobą kłębek grzybni w małej kieszeni na dnie jamy gębowej. Nauka liczona w milionach lat Warto wspomnieć o jeszcze jednym ciekawym przykładzie zdolności farmerskich mrówek. Żyjący w amazońskim lesie deszczowym gatunek Myrmelachista schumanni odżywia się liśćmi drzew Duroia hirsuta oraz żyje na nich. By ochronić swoje źródło pokarmu, mrówki usuwają wszystkie inne rośliny z okolicy, tak jak ogrodnicy pielą swoje grządki. Okoliczni mieszkańcy nazywają miejsca, gdzie rosną wyłącznie Duroia hirsuta, diabelskimi ogrodami. Bo rzeczywiście stanowią nienaturalny widok w obfitym we wszelaką roślinność otoczeniu amazońskiego lasu. W tym przypadku roślina niejako godzi się na to, by być jedzona – co byłoby pewną analogią do wspomnianych wcześniej pluskwiaków tarczników. Korzyści dla Duroia hirsuta są bowiem znacznie większe niż straty – zwycięstwo w konkurencji z tysiącami innych roślin niezwykle bogatego ekosystemu lasu deszczowego oraz ochrona przed szkodnikami. Imponujące umiejętności rolnicze mrówek zdają się wskazywać, że do podobnych rozwiązań ewolucja dochodziła różnymi drogami. Jedna wiodła przez wyjątkowo rozbudowane ludzkie mózgi, druga przez ścisłą współpracę milionów owadów społecznych obdarzonych nieporównanie najmniej rozbudowanym systemem nerwowym. Do tego należy dodać jeszcze odpowiednio długi czas – szacuje się, że mrówki uczą się hodować pluskwiaki już od kilkudziesięciu milionów lat. Może więc to one, tak naprawdę, były pierwszymi rolnikami na ziemi…

Mrówki można spotkać wszędzie: wokół domu, w miastach, w lesie, a także w mieszkaniach. Mrówki zaliczane są do rzędu błonkówek. Szacuje się, że istnieje ok. 12 tys. gatunków mrówkowatych, z czego nieco ponad 100 żyje w Polsce. Mrówki mają podłużne ciało, sporą głowę i jeszcze większy odwłok oraz zagięte czułki. Rozmiar: królowa koło 12 mm, robotnice 6-7 mm. Ubarwienie: czarno-szare, przypominają Formica cinerea. Występowanie: Azja Południowa, Australia. Odżywianie: woda z miodem i owady karmowe. Hibernacja: brak. Temperatura: 26-30 stopni. Polecane formikarium: wiwarium lub dowolny pojemnik z ziemią czy torfem jako podłożem i probówką z wodą.

W Polsce ponad 100. Mrówki to bardzo liczna grupa owadów. Na świecie odkryto ponad 12 tys. różnych gatunków, z których obecność 103 potwierdzono w Polsce. Praktycznie wszystkie żyją w naturalnym środowisku, a najwięcej mrówek zamieszkuje lasy, w których budują podziemne gniazda oraz naziemne kopce.

^{Mrówki ogniste, jeden z najbardziej inwazyjnych i niszczycielskich gatunków świata, dotarły do Europy – wynika z badania opublikowanego w poniedziałek w piśmie „Current Biology}

Mrówki ogniste, jeden z najbardziej inwazyjnych i niszczycielskich gatunków świata, dotarły do Europy – wynika z badania opublikowanego w poniedziałek w piśmie „Current Biology” . Naukowcy znaleźli 88 gniazd tych owadów w pobliżu Syrakuz na Sycylii.

W Polsce największy wpływ na rozmieszczenie ludności miały wtedy dwa czynniki: rozwój przemysłu na bazie wydobycia surowców mineralnych, wędrówki ludności (migracje) związane z przesunięciami granic. Dziś na rozmieszczenie ludności wpływają głównie czynniki ekonomiczne, a zwłaszcza możliwości znalezienia pracy. Ludzie 1. Mrówki należą do nadrodziny os. 2. Mrówka cytrynówka produkuje kwas mrówkowy, który ma smak jak cytryna. Autor: Regis. 3. Najgroźniejsza mrówka to Paraponera clavata żyjąca w dżunglach Ameryki Południowej może mieć nawet 2,5 cm długości ciała. 4. Ukąszenie tej mrówki jest tak bolesne, że porównać je można do ^{Sanok Dąbrówka. Położenie na mapie powiatu sanockiego. ( Przełącz na mapę Sanoka) Sanok Dąbrówka. 49°34′08,7″N 22°09′31,8″E. / 49,569083 22,158833. Multimedia w Wikimedia Commons. Sanok Dąbrówka – przystanek osobowy w Sanoku, w dzielnicy Dąbrówka, w województwie podkarpackim, w Polsce . W 2019 roku miastem, które zostało okrzyknięte jako najmniejsze w Polsce jest Opatowiec. Miasteczko położone na Ponidziu, na terenie Koszycko-Opatowieckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu liczy zaledwie 330 mieszkańców. Jego początki sięgają XIII wieku, kiedy to w 1271 r. książę Bolesław Wstydliwy nadał ówczesnej osadzie prawa}

Od 1 stycznia 2019 roku, na mapie Polski pojawiło się nowe najmniejsze miasto w kraju. Jest nim Opatowiec w województwie świętokrzyskim w powiecie kazimierskim. Najmniejsze miasto w Polsce zamieszkuje obecnie 338 mieszkańców. Dla porównania, największa wieś w Polsce – Kozy liczy aż 12 747 mieszkańców. 1 stycznia 2021 roku w

^{Znajdź odpowiedź na Twoje pytanie o Mysikrólik, najmniejszy z ptaków żyjących w Polsce, waży około 5 g. Motyl waży około 0,2 g, a mrówka około 0,003 g.} hTdo7k.